ΦΑΚΕΛΟΣ "ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ" - ΔΗΜΗΤΡΑ ΦΩΤΟΥ
Σήμερα ο «Φιλαναγνώστης» μας φιλοξενεί την Δήμητρα Φώτου συγγραφέα παιδικών βιβλίων σε μια συνέντευξη που είμαστε σίγουροι ότι θα απολαύσετε. Εμείς, την γνωρίσαμε από το τελευταίο της βιβλίο με τίτλο «ΠΟΥ ΠΗΓΑΝ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ» που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες σε μια πολυτελή έκδοση από τις Εκδόσεις Καλέντη σε εικονογράφηση της Λίλας Καλογερή. Μετά την παρουσίαση του βιβλίου θα περάσουμε στην πραγματικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη της.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ του ΒΙΒΛΙΟΥ
Μια ιστορία μυστηρίου για χαμένα βιβλία και πρωταγωνιστή έναν βιβλιόφιλο γάτο και έναν ξεχωριστό ντετέκτιβ. Και όσο και αν φαίνεται ότι το κύριο θέμα είναι η βιβλιοφιλία και η φιλαναγνωσία, δεν είναι μόνο αυτά. Στο βιβλίο είναι ξεκάθαρα τα μηνύματα που αφορούν γενικά σε έναν βιβλιόφιλο. Την αγάπη μας στο βιβλίο. Τον δανεισμό των βιβλίων. Την προσοχή μας για ένα δανεικό βιβλίο. Τα «πεταμένα» βιβλία. Την φροντίδα των βιβλίων, την οσμή των βιβλίων που τόσο έχει συζητηθεί και που ο Θαφόν τόσο όμορφα αναφέρθηκε: «Μπήκα μέσα στο βιβλιοπωλείο και ανέπνευσα εκείνο το άρωμα χαρτιού και μαγείας που, περιέργως, κανένας ποτέ δεν σκέφτηκε να εμφιαλώσει.». Τα παιδιά διαβάζοντας την ιστορία θα αναρωτηθούν και τα ίδια για το τι θα έκαναν αν έχαναν τα αγαπημένα τους βιβλία.
Το βιβλίο περιέχει προσωποποίηση των ζώων κάτι που αγαπούν τα παιδιά, χιούμορ, μυστήριο και αγωνία. Οι ύποπτοι. Οι ανακρίσεις. Ανατροπή και νέα δεδομένα. Ναι, ανατροπή σε παιδικό βιβλίο. Και αυτό το στοιχείο θα γοητεύσει τα παιδιά. Όπως και η ξεχωριστή εικονογράφηση της Λίλας Καλογερή που δένει απόλυτα με το κείμενο, όπως και η πολυτελής έκδοση του βιβλίου.
«Τα βιβλία του Ψιτ χάθηκαν!» Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός στη γειτονιά. Μέσα σε ένα βράδυ, τα βιβλία εξαφανίστηκαν, χάθηκαν, έγιναν καπνός! Στ’ αλήθεια, πού πήγαν τα βιβλία;
Την υπόθεση αναλαμβάνει ο ντετέκτιβ Πλήθωνας, ο αξιότερος των ερευνητών, το μεγαλύτερο λαγωνικό όλων των εποχών. Θα μπορέσει άραγε να λύσει το μυστήριο και να βοηθήσει τον φίλο του να βρει τον πολύτιμο θησαυρό του;
Μια περιπέτεια ντετεκτιβική και αυστηρά βιβλιοφιλική!»
Και όσο και αν εμείς απευθυνόμαστε σε
ενήλικες, ούτε σε εσάς θα αποκαλύψουμε τι έγιναν τα βιβλία του Ψιτ. Είμαστε
βέβαιοι ότι εξίσου θα το απολαύσετε με τα παιδιά όσο θα το διαβάζετε μαζί τους.
Γιατί είναι ένα αληθινά ξεχωριστό και αξιόλογο βιβλίο.
7+1 ερωτήσεις από τον «Φιλαναγνώστη» Αυγερινού
1. Πώς
αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την παιδική λογοτεχνία;
Η συγγραφή παιδικών βιβλίων ξεκίνησε αβίαστα, σχεδόν χωρίς να το καταλάβω. Κάποια μέρα, εν μέσω κάποιας προπόνησης, προσπάθησα να μεταπείσω ένα δεκάχρονο μαθητή μου που μου είπε ότι «αν δεν μπορώ να είμαι πρώτος σε κάτι, τότε γιατί να μην τα παρατήσω;» Η συζήτηση που ακολούθησε αποτέλεσε την ιστορία του πρώτου μου παιδικού βιβλίου και την αφιέρωσα στην πηγή της έμπνευσής μου, στον μικρό αθλητή. Από εκεί ξεκίνησε το ταξίδι της συγγραφής…
2. Για να γράψει κανείς για παιδιά χρειάζεται να βλέπει τη ζωή μέσα από τα μάτια των παιδιών και πόσο εύκολο είναι αυτό για έναν ενήλικα συγγραφέα;
Για να γράψεις για παιδιά δεν αρκεί η φαντασία, η ευχάριστη διάθεση και η παιδικότητα. Χρειάζεται κάτι περισσότερο, όπως να έχεις κατανοήσει την παιδική ζωή, να την ακολουθείς και να αναζητάς τις παιδικές αλήθειες μέσα από τα χρώματα της κάθε ηλικίας. Δεν σας κρύβω όμως ότι περνάω ώρες σε καταστήματα παιχνιδιών, λατρεύω τις παιδικές ταινίες και κάνω πατίνι…
3. Πόσο ανασταλτικά λειτουργεί η τεχνολογία και η εύκολη πρόσβαση στην οθόνη για την προσπάθεια να αγαπήσει ένα παιδί το βιβλίο;
Η τεχνολογία είναι αναγκαία συνθήκη στην εποχή μας. Η εύκολη πρόσβαση στην οθόνη έβαλε τα παιδιά σε μια σχέση εξάρτησης. Το ανησυχητικό είναι ότι γίνεται σπατάλη του ποιοτικού ελεύθερου χρόνου. Το παιδικό βιβλίο έχει χάσει αναγνώστες και κυρίως εφήβους. Τους κερδίζει η μαγεία της οθόνης. Σίγουρα θα πρέπει να βρίσκουμε τρόπους για να οδηγήσουμε τα παιδιά στα βιβλία, ίσως να πλάθουμε ήρωες δυνατούς όπως αυτοί της οθόνης ή πιο πρωτότυπους και πιο κοντά στα στην ηλικία τους και στις αγωνίες τους.
4. Ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το μέλλον του παιδικού βιβλίου στη χώρα μας;
Το παιδικό βιβλίο τα τελευταία χρόνια έχει γνωρίσει άνθιση. Τυπώνονται πολλά βιβλία για όλες τις ηλικίες και για όλες τις ανάγκες. Η φιλαναγνωσία, εντός του σχολικού πλαισίου ή οργανωμένη από πολιτιστικούς φορείς, είναι μια αναγνωρισμένα επιτυχημένη δραστηριότητα. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που με κάνει αισιόδοξη για το μέλλον της παιδικής λογοτεχνίας. Επίσης είναι ελπιδοφόρο ότι τα παιδιά στις μικρότερες ηλικίες είναι πιο κοντά στο βιβλίο. Πιθανόν να πρέπει να χτίσουμε το οικοδόμημα της ανάγνωσης με πιο γερές βάσεις σε αυτή την ηλικία.
5. Είναι σημαντική η συνεργασία γονιού-εκπαιδευτικού-συγγραφέα για τη σχέση που θα διαμορφωθεί ανάμεσα στο παιδί και στο βιβλίο;
Η συνεργασία γονιού-εκπαιδευτικού-συγγραφέα είναι σημαντική στην προσπάθεια να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με τον κόσμο του βιβλίου και να το αγαπήσουν. Από μέρους των εκπαιδευτικών γίνονται γενναίες προσπάθειες, στις οποίες ανταποκρίνονται θετικά οι γονείς συμμετέχοντας σε δράσεις. Επίσης σημαντικό είναι και το μοίρασμα ενός βιβλίου ανάμεσα στους γονείς και το παιδί, όπως ακριβώς μοιράζονται την οικογενειακή τους καθημερινότητα. Μια καθημερινότητα που μπορεί να είναι δύσκολη αλλά και να γεμίσει μαγεία με βόλτες σε βιβλιοπωλεία, βιβλιοθήκες, με συζητήσεις και κοινές δράσεις κ.ά.
6. Στο παρελθόν τα παραμύθια και τα παιδικά βιβλία δεν είχαν εικόνες και στο ακόμα μακρύτερο παρελθόν τα παραμύθια διακινούνταν προφορικά, από στόμα σε στόμα. Πόσο πιστεύετε ότι η εικονογράφηση παίζει σημαντικό ρόλο στην παρουσίαση του παιδικού βιβλίου; Μήπως κυριαρχεί η εικόνα του κειμένου;
Παλαιότερα
τα αναγνώσματα που απευθύνονταν σε παιδιά θεωρούνταν κατώτερα τέκνα της λογοτεχνίας.
Σήμερα η παιδική λογοτεχνία έχει αποκατασταθεί, όπως και ο ρόλος της και η
ωφέλειά της στο παιδί. Στο πέρασμα των χρόνων και μέσα από την ανάπτυξη των
εικονιστικών τεχνών, η εικονογράφηση είναι γεγονός καταλαμβάνει περισσότερο
χώρο στις σελίδες ενός αναγνώσματος για παιδιά, ίσως με την πρόθεση να είναι
ελκυστικό. Και πρέπει να είναι ελκυστικό για τα μάτια των παιδιών, παράλληλα
όμως πρέπει να καλλιεργεί το αισθητικό τους κριτήριο. Πολλές φορές λέγεται ότι
η εικονογράφηση είναι το πενήντα τοις εκατό -και παραπάνω για ορισμένους- του
βιβλίου. Προσωπικά δεν θα έμπαινα σε αυτή την ποσοστιαία λογική που βάζει
απέναντι κείμενο και εικόνα. Θεωρώ ότι ένα βιβλίο από τη στιγμή που θα
αποφασιστεί να έχει εικόνες αποτελεί μια ολότητα και πρέπει να εξετάζεται εκ
του αποτελέσματος, δηλαδή αν είναι μια καλή έκδοση ή στερείται ποιοτικών
χαρακτηριστικών.
7. Ψυχαγωγική, διδακτική, επίκαιρη, διαχρονική. Τι ακριβώς πρέπει να είναι η παιδική λογοτεχνία;
Η παιδική λογοτεχνία είναι απολύτως ευεργετική για την ψυχοσύνθεση του παιδιού. Έχει τη δυνατότητα να μυήσει το παιδί σε κόσμους άλλους, όχι μόνο φανταστικούς, αλλά και πραγματικούς, για παράδειγμα στον κόσμο της επιστήμης, ή να του παρέχει την ταύτιση με έναν ήρωα και τις πράξεις του, να κάνει το παιδί να συμφιλιωθεί με τον εαυτό του, να το παρηγορήσει στη λύπη του, να το κάνει να γελάσει… και πάνω απ’ όλα να κρατήσει μια σιωπηλή συντροφιά που έχει όμως πολλές φωνές, πολλές περιπέτειες, πολλούς τόπους. Το αργό ξεφύλλισμα, η ανάγνωση, η παύση, η σύνδεση με την εικόνα είναι μια νοητική διεργασία και ένα υπέροχο ταξίδι στη γνώση. Και όπως όλα τα ταξίδια, έτσι και τα χάρτινα ταξίδια μάς πλουτίζουν με εμπειρίες και βιώματα.
8. Πείτε μας δυο λόγια για το τελευταίο σας βιβλίο και αν ετοιμάζετε το επόμενο.
Το πιο πρόσφατο βιβλίο μου με τίτλο «Πού πήγαν τα βιβλία;» πραγματεύεται μια ύποπτη εξαφάνιση βιβλίων. Το «ντετεκτιβικό» μοτίβο της εξαφάνισης είναι το όχημα για να επαναπροσδιοριστεί στα μάτια των παιδιών η σχέση μας με το βιβλίο, μια σχέση σημαντική όσο και μοναδική για τον καθένα μας. Στόχος μου ήταν να σκεφτούν οι μικροί αναγνώστες τα βιβλία ως σελίδες ιδεών, σκέψης, αλλά και ως αντικείμενα πολύτιμα, που η φροντίδα τους είναι η έμπρακτη αγάπη μας σε αυτά.
Ευχαριστούμε πολύ την Δήμητρα Φώτου για την συνέντευξη που μας παραχώρησε και τις Εκδόσεις Καλέντη για την αμέριστη βοήθεια τους σε ο,τι ζητήσαμε.
Η ΔΗΜΗΤΡΑ ΦΩΤΟΥ στις Εκδόσεις ΚΑΛΕΝΤΗ
https://kalendis.gr/author-book/dhmhtra-fwtou/
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου