Εκδοτικές αποκαλύψεις, εκδοτικές εκμυστηρεύσεις… ΦΑΚΕΛΟΣ: "ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΚΔΟΤΕΣ"

 

      Είναι μεγάλη μας χαρά να εγκαινιάζεται η νέα στήλη του «Φιλαναγνώστη» μας με συνεντεύξεις εκδοτών με τη συνέντευξη που μας παραχώρησε ο κ. Θάνος Ψυχογιός,  ιδρυτής και επίτιμος Πρόεδρος των Εκδόσεων ΨΥΧΟΓΙΟΣ.

Με την ευγένεια που τον χαρακτηρίζει δέχτηκε με προθυμία να απαντήσει στις ερωτήσεις μας για την ίδρυση του εκδοτικού οίκου, για την πορεία, το μέλλον και τους στόχους του, για το ηλεκτρονικό βιβλίο και τα κριτήρια των εκδόσεων ΨΥΧΟΓΙΟΣ που αφορούν στην πιθανή ένταξη νέων συγγραφέων στο δυναμικό τους. Διαβάζοντας τις απαντήσεις του καταλαβαίνει κανείς τον λόγο για τον οποίο ο ομώνυμος εκδοτικός οίκος, ο οποίος αισίως μπήκε στην πέμπτη δεκαετία λειτουργίας του, καταφέρνει να βρίσκεται πάντα στην κορυφή των προτιμήσεων των αναγνωστών. Είναι ο άκρατος επαγγελματισμός που τον χαρακτηρίζει και η βαθιά εντιμότητα, στοιχεία τα οποία επισημαίνουν σε κάθε ευκαιρία και όλοι οι συγγραφείς του. Σήμερα που ο εκδοτικός οίκος έχει περάσει πλέον στα χέρια της επόμενης γενιάς, το έργο ζωής του κ. Θάνου Ψυχογιού και της οικογένειάς του παραμένει ακμαίο και ανθηρό και συνεχίζει να ρυθμίζει τα λογοτεχνικά δρώμενα της χώρας με την ίδια πάντοτε επιτυχία.

                  ΦΑΚΕΛΟΣ: "ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΚΔΟΤΕΣ" - ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ

 

1) Πότε δημιουργήθηκε ο εκδοτικός σας οίκος, ποιος υπήρξε ο εμπνευστής της δημιουργίας του, ποιος είναι ο πρώτος τίτλος που εκδώσατε και ποιος εκείνος που σηματοδότησε την εμπορική επιτυχία του εκδοτικού σας οίκου;

     Οι Εκδόσεις Ψυχογιός ξεκίνησαν τη δραστηριότητά τους το 1979 με την έκδοση τεσσάρων βραβευμένων παιδικών βιβλίων (Η μικρή Ζοζεφίνα, Ούγκο, Οι περιπέτειες τριών φίλων & Διακοπές στο δάσος). Από μικρός είχα μεγάλη αγάπη στα βιβλία και σημαντικό ρόλο έπαιξε και η παρότρυνση της συζύγου μου Νίνας Ψυχογιού στη δημιουργία του εκδοτικού οίκου. Η πρώτη μεγάλη εμπορική επιτυχία ήρθε το 1986 με Το άρωμα του Πάτρικ Ζίσκιντ, που σήμερα θεωρείται πια κλασικό ανάγνωσμα.

 

2)  Ποιος παράγοντας είναι εκείνος που καθόρισε την επιτυχημένη του πορεία στον χρόνο; Η συνεργασία των υπευθύνων κάθε τομέα, οι πρωταρχικές, κατευθυντήριες γραμμές του εκδότη ή το γεγονός ότι στην πορεία του ο εκδοτικός οίκος διευρύνει τις δραστηριότητες και τα ενδιαφέροντά του;

     Η αγάπη για το αντικείμενο εργασίας, η οργάνωση, το γεγονός ότι δεν επαναπαυόμαστε ποτέ, η ανάληψη ρίσκου, η συνεχής παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων, ο αμοιβαίος σεβασμός με τους συνεργάτες μας (εξωτερικούς και εσωτερικούς), αλλά και προς το αναγνωστικό κοινό και την κοινωνία γενικότερα, είναι παράγοντες που συνετέλεσαν στην επιτυχημένη πορεία μας. Φυσικά, πρωταρχικό ρόλο έχει το ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας, που το πάθος του για δημιουργία συμπλέει με εκείνο της διοίκησης για την εξέλιξη της εταιρείας.

 

3)  Με δεδομένο ότι φτάνουν εκατοντάδες χειρόγραφα στα γραφεία σας, γεγονός που δυσχεραίνει το δικό σας έργο και ενδεχομένως οδηγεί σε μια πολύ αυστηρή επιλογή, ποια είναι τα κριτήρια απόρριψης ενός βιβλίου; Ποιο είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την έκδοσή του;

     Για την επιλογή ή απόρριψη ενός τίτλου λαμβάνονται υπόψη πολλές παράμετροι: από τη σωστή γλώσσα και την ευχέρεια στη γραφή, την ύπαρξη συνοχής και δομής (που, πιστέψτε δε, δεν είναι και τόσο αυτονόητα), μέχρι την έκταση (δεν είναι καθόλου εύκολο να εκδώσεις και να διαβάσεις βιβλίο 1.000 σελίδων) και τη θεματολογία (μπορεί να έχουμε εκδώσει στο παρελθόν άλλα 5-6 βιβλία που να καλύπτουν το ίδιο θέμα). 

 

4) Με ποια κριτήρια επιλέγονται οι τίτλοι που ενδεχομένως θα συμπεριληφθούν στο εκδοτικό σας πρόγραμμα; Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που ελέγχετε σε ένα βιβλίο για να αποφασίσετε την έκδοσή του.

     Το εκδοτικό μας τμήμα είναι από τα πιο έμπειρα της αγοράς και επιλέγει τα προς έκδοση βιβλία σύμφωνα με υψηλά κριτήρια, ώστε οι τίτλοι του καταλόγου μας να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και απαιτήσεις του αναγνωστικού κοινού. Δν θα εκδίδαμε ένα βιβλίο αν θεωρούσαμε το περιεχόμενο του προσβλητικό για τους αναγνώστες.

 

5) Πόσο εύκολο είναι να εμπιστευτείτε και επομένως να εντάξετε έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα στο δυναμικό της εκδοτικής σας οικογένειας; Ποιες προϋποθέσεις θα πρέπει να έχει το έργο του;

     Όλα τα έργα που φτάνουν σε μας αξιολογούνται με τον ίδιο τρόπο και κανέναν ρόλο δεν παίζει η αναγνωρισιμότητα του συγγραφέα. Άλλωστε η πλειονότητα των αναγνωρίσιμων σήμερα (Ελλήνων κυρίως) συγγραφέων μας ξεκίνησαν να εκδίδουν βιβλία σε μας. Μια καλογραμμένη πρωτότυπη ιστορία -αν μιλάμε για μυθιστορήματα- που ανταποκρίνεται στις αναγνωστικές απαιτήσεις του κοινού θα βρει τον δρόμο της προς τα βιβλιοπωλεία.

 

6)  Ποια χαρακτηριστικά ενός βιβλίου σας δείχνουν από την αρχή που θα φτάσει στα χέρια σας ένα χειρόγραφο ότι ένα βιβλίο θα γίνει επιτυχία; Έχουν υπάρξει λάθη στις αρχικές εκτιμήσεις σας που σας εξέπληξαν είτε θετικά είτε αρνητικά;

     Κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει ποιο βιβλίο θα φιγουράρει στις λίστες των best seller. Αν υπήρχε αυτή η δυνατότητα μόνο ευπώλητα βιβλία θα εκδίδονταν από το σύνολο των εκδοτών σε όλο τον κόσμο! Νομίζω ότι όλοι οι εκδότες έχουν στο ιστορικό τους και ευχάριστες και λιγότερο ευχάριστες εκπλήξεις ως προς την επιλογή έκδοσης ή απόρριψης κάποιου τίτλου. Είναι μέρος του αντικειμένου μας. 

 

7) Ανάμεσα σε ένα καλό εμπορικό βιβλίο και σε ένα βιβλίο ποιοτικής λογοτεχνικής αισθητικής ποιο θα επιλέγατε; Πότε θεωρείτε πως ένα βιβλίο έχει πετύχει τον εμπορικό του στόχο; Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο όριο πωλήσεων;

     Γιατί θα έπρεπε να επιλέξει κάποιος το ένα ή το άλλο και με ποια κριτήρια μπορούμε να ορίσουμε τα όρια μεταξύ τους; Πιστεύω, γενικά μιλώντας, ότι κάθε αναγνώστης αναζητά διαφορετικά αναγνωστικά ταξίδια και θα πρέπει να έχει την ευκαιρία να τα επιλέξει ανάμεσα στην πληθώρα τίτλων που κυκλοφορούν.

Θα έλεγα ότι τον εμπορικό του στόχο τον έχει επιτύχει ένα βιβλίο όταν είναι κερδοφόρο για την εταιρεία. Από την άλλη, μπορώ να γεμίσω σελίδες με τίτλους που εκ των προτέρων γνωρίζαμε ότι δεν αφορούν μεγάλο μέρος του αναγνωστικού κοινού και παρ’ όλ’ αυτά επιλέξαμε να εκδώσουμε, με γνώμονα την επιθυμία μας να βρίσκονται στον κατάλογό μας. 

 

8) Υπήρξαν βιβλία που από τις πρώτες σελίδες ανάγνωσης και πριν ακόμα ολοκληρωθεί η διαδικασία πήραν έγκριση ή απορρίφθηκε η έκδοσή τους από τον εκδοτικό σας οίκο και ποιοι είναι οι άνθρωποι τους οποίους εμπιστεύεστε για την αξιολόγηση των χειρόγραφων;

     Το εκδοτικό μας τμήμα, όπως ανέφερα και νωρίτερα, είναι πολύ έμπειρο. Διαβάζει χιλιάδες τίτλους κάθε χρόνο και μπορεί να αναγνωρίσει αν μια ιστορία είναι ενδιαφέρουσα ή όχι. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι παίζει ρόλο και ο ανθρώπινος παράγοντας. Για τον λόγο αυτόν και για την αποφυγή λάθος εκτιμήσεων έχουμε εκδοτική ομάδα και όχι ένα μεμονωμένο άτομο που λαμβάνει την τελική απόφαση.

 

9) Πόσο σημαντική είναι μια ολοκληρωμένη στρατηγική marketing και τι περιλαμβάνει αυτή για την προώθηση ενός βιβλίου αλλά και του ίδιου του εκδοτικού οίκου; Τα κοινωνικά δίκτυα παίζουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση ενός βιβλίου; Ο εκδοτικός σας οίκος ενθαρρύνει την ενεργή παρουσία των συγγραφέων του σε αυτά;

     Κάθε οργανωμένος εκδοτικός οίκος δημιουργεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την προώθηση των βιβλίων του. Πλέον, πολύ σημαντικό ρόλο έχουν και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τόσο ως εργαλείο μάρκετινγκ μιας εταιρείας όσο και ως μέσο προβολής και διαμόρφωσης του προφίλ του κάθε συγγραφέα με δικές του ενέργειες.  

 

10)  Πώς διαμορφώνονται οι συνεργασίες με τους ξένους εκδοτικούς για την αγορά και την πώληση των πνευματικών δικαιωμάτων, ώστε να εκδοθούν νέοι τίτλοι στην ελληνική αγορά αλλά και να προωθηθεί η ελληνική λογοτεχνία στο εξωτερικό;

     Παλαιότερα σημαντικό ρόλο έπαιζαν οι διεθνείς εκθέσεις, πλέον η τεχνολογία έχει εξαλείψει το εμπόδιο της απόστασης, αλλά και της χρονικής καθυστέρησης. Η επικοινωνία είναι άμεση και οι διαδικασίες ευκολότερες.

 

11)  Συνεργάζεστε με λογοτεχνικούς πράκτορες τόσο για την προώθηση της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό όσο και για την απόκτηση νέων ελληνικών τίτλων;

     Όσον αφορά τους ελληνικούς τίτλους, δεν έχουμε κάποια σταθερή συνεργασία με πράκτορες. Ενίοτε κάποιος πράκτορας μας έχει υποβάλει κάποιο χειρόγραφο για αξιολόγηση αλλά κυρίως είμαστε παραλήπτες χιλιάδων χειρογράφων που μας αποστέλλουν οι συγγραφείς από μόνοι τους, ακολουθώντας τις διαδικασίες υποβολής που είναι δημοσιευμένοι στο site μας. Όσον αφορά την προώθηση, υπάρχει τμήμα στην εταιρεία μας που ασχολείται με αυτό ακριβώς το κομμάτι και, μάλιστα, με μεγάλη επιτυχία.

 

12)  Πόσο διαδεδομένο είναι το ηλεκτρονικό βιβλίο στην ελληνική αγορά;

     Σίγουρα οι επόμενες γενιές θα είναι περισσότερες εξοικειωμένες με την ηλεκτρονική ανάγνωση. Σήμερα, θα έλεγα, ότι η Ελλάδα ακολουθεί τις διεθνείς τάσεις σε αυτόν τον τομέα. Υπάρχει σταθερή αύξηση χρηστών, η οποία στο μέλλον θα γίνει ακόμη μεγαλύτερη.

 

13) Πώς βλέπετε το μέλλον στην αγορά του βιβλίου με δεδομένη την τεράστια οικονομική κρίση που αντιμετωπίσαμε όλοι τα τελευταία χρόνια αλλά και την πρόσφατη κρίση λόγω της γνωστής πανδημίας;

     Η Ιστορία έχει δείξει ότι σε περιόδους κρίσεων ο κόσμος αναζητά την ανάγνωση. Μάλιστα κατά την περίοδο της καραντίνας, τα βιβλία αποτέλεσαν τρόπο ψυχαγωγίας και μέσο για να ταξιδέψουμε έστω και νοητά.

 

 14) Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια ή όνειρα του εκδοτικού σας οίκου;

     Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε στις απαιτήσεις των αναγνωστών και να προσφέρουμε στην πολιτιστική εξέλιξη της χώρας. 

 

      Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Θάνο Ψυχογιό για την τιμή της συνέντευξης αυτής. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στη διευθύντρια Δημοσίων Σχέσεων του εκδοτικού οίκου κ. Πόπη Γαλάτουλα για την αμέριστη βοήθειά της.