ΦΑΚΕΛΟΣ " ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ" - ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Καλωσορίζουμε τον Γιώργο Πολίτη και τον ευχαριστούμε για την συνέντευξη που μας παραχώρησε καθώς και τις εκδόσεις Ψυχογιός για την βοήθεια τους στην πραγματοποίηση αυτής της συνέντευξης.
«7+1 ερωτήσεις από τον «Φιλαναγνώστη» Αυγερινού»
Σε ποιο βαθμό η λογοτεχνική σας ενασχόληση μετατρέπεται σε ελευθερία στη ζωή σας;
Το να βρίσκεται κανείς στις πραγματικότητες* των ηρώων του είναι αληθινά κάτι το εθιστικό. Η περιφορά του συγγραφέα στα μέρη όπου αφήνεται και οδηγείται από τους πρωταγωνιστές της ιστορίας του, παραμένουν οι τόποι οι θελκτικοί εκείνοι, όπου σαν αόρατος παρατηρητής, σαν ένας μικρός θεός κινεί τα νήματα και επηρεάζει τις καταστάσεις. Η ελευθερία του κάθε γράφοντα θεωρώ, τις ώρες αυτές είναι μια εμπειρία μοναδική που γίνεται ιδιότυπη με τον καιρό καθόσον οι σχέσεις του με τους ήρωες καλλιεργούνται και περνούν σε άλλα επίπεδα. Η εντρύφηση πλέον αυτή, αποκτά μια άλλη δυναμική και αναδεικνύει πτυχές ανθρώπινες που μακριά από αυτή την διερεύνηση θα παρέμεναν κρυφές.
Ζω λοιπόν τις ώρες της συγγραφής σε ένα περιβάλλον δίχως όρια. Στο επίπεδο αυτό θεωρώ και μπορώ να πω με σιγουριά πως αγγίζω το απόλυτο. Επιστρέφοντας στην καθημερινότητά μου κοιτώ τον κόσμο γύρω μου με άλλα μάτια, με εκείνα που ανθρώπου που γνωρίζει πλέον πως είναι τυχερός.
(*η αντικειμενική πραγματικότητα στη φύση μπορεί να είναι μία, η ερμηνεία της όμως από τον καθένα είναι ξεχωριστή, οπότε δικαίως μιλάμε για πολλές περισσότερες)
Πότε καταλάβατε για πρώτη φορά τη ροπή σας προς τη γραφή;
Πριν από δέκα περίπου χρόνια. Η πλήρης συνειδητοποίηση όμως της ιδιότητάς μου ως συγγραφέας ήρθε κάπως αργότερα, μετά τη συγγραφή μερικών έργων, όταν πλέον ανακάλυψα τον δικό μου προσωπικό δρόμο σε αυτόν τον τομέα. Όταν απάντησα στην ερώτηση: «Γιατί θέλω να συγγράφω;», είτε θεατρικά είτε μυθιστορηματικά έργα κι αυτός (ο λόγος) δεν ήταν σίγουρα η αποτύπωση μιας ωραίας υπόθεσης και μόνον. Αυτή ήταν η αφορμή ώστε να ξεκαθαρίσω εκείνα που ήθελα να πω. Το ρούχο που έντυνα τα λόγια, τις προτάσεις μου, για μια ευτυχέστερη –κατά τη γνώμη μου- ζωή.
Για να γράψει κάποιος το οτιδήποτε, θεωρώ ότι κάτι πρέπει να έχει να πει. Κάτι που δεν μπορεί να το κρατήσει μέσα του. Αναγκάζεται λοιπόν να φτιάξει ήρωες πρόθυμους και συνεπείς με την ψυχοσύνθεση που απαιτείται για το εγχείρημα. Προσωπικά ανακάλυψα τον τρόπο περίπου πέντε χρόνια αργότερα, όταν είχα ήδη συγγράψει περί τα δέκα έργα.
Ακολουθείτε κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα την περίοδο που γράφετε;
Όταν μου έρθει μια ιδέα, ένα ζήτημα που θέλω να αναδείξω, τότε αρχίζει η διεργασία της καταγραφής. Αυτή συμβαίνει μέσα στο μυαλό μου. Επεξεργάζομαι τα δεδομένα, τους χρόνους, τους τόπους, την κατάληξη (η οποία ποτέ δεν ήταν όπως αρχικά την είχα σκεφτεί). Αυτό κρατάει από μερικές μέρες έως μία ή δύο εβδομάδες, κατόπιν έρχεται η ρουτίνα. Το κλείσιμο στο δωμάτιο και η πληκτρολόγηση μέχρι και 12 ώρες την ημέρα. Τις μέρες αυτές υπάρχω στο σπίτι αλλά δεν αντιλαμβάνομαι τη λειτουργία του. Αν βγω με φίλους ποτέ δεν είμαι ολοκληρωτικά μαζί τους, αν βλέπω τηλεόραση, ποτέ δεν μπορώ να παρακολουθήσω ένα έργο. Ρωτάω συνεχώς «ποιος είναι αυτός; Ή γιατί πάει εκεί;» Κι όλο αυτό συνεχίζεται μέχρι να ολοκληρωθεί το έργο το οποίο και ολοκληρώνεται συνήθως σε λιγότερο από δύο μήνες. Μετά ακολουθεί ένα μικρό διάστημα ανάπαυλας κι αρχίζουν οι συνεχείς αναγνώσεις και διορθώσεις... Αυτή τη διεργασία όσο κι αν θέλω κάποιες φορές να την αποφύγω δεν τα έχω καταφέρει.
«Πάντα φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης», έχει γράψει ο Μπόρχες. Είναι πράγματι ο παράδεισος κρυμμένος στις γραμματοσειρές της παγκόσμιας λογοτεχνίας;
Το απόλυτο της ευχαρίστησης στον άνθρωπο μπορεί να προέλθει μονάχα μέσα από τη γνώση. Ακόμα και η ομορφιά ενός τοπίου απολαμβάνεται εντελώς διαφορετικά από άτομα που έχουν συνειδητοποιήσει ορισμένες σταθερές. Π.χ. την προσωρινότητα της ζωής. Με δεδομένο ότι η μάθηση ωθεί τον άνθρωπο στην κατανόηση του σκοπού της ζωής δεν μπορεί παρά να συμβάλλει στην ερμηνεία της. Κάποιος που κατανοεί τους λόγους και τις αιτίες των πράξεών του δεν μπορεί παρά βρίσκεται εγγύτερα στη ευτυχία, η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, μόνο συναντάται σε κάποιο σταυροδρόμι και χάνεται. Ποτέ δεν κατακτάται.
Για τους ιδεασμένους αναγνώστες είναι πράγματι ένας παράδεισος το βιβλίο. Διδάσκεται να ανακαλύπτει κανείς, πίσω από το προφανές, το ουσιώδες.
Ποιο νομίζετε ότι θα είναι το μέλλον του ελληνικού βιβλίου τα επόμενα χρόνια;
Συν τω χρόνω όλοι εξελισσόμαστε. Είναι πράγματι παρήγορο που τόσοι νέοι συγγραφείς προσπαθούν δημιουργώντας. Με αυτό καταφέρνουν και εκπαιδεύονται και οι ίδιοι μέσα από τα έργα τους όπως και οι αναγνώστες μέσα από τις σελίδες που γυρνούν. Εκείνο που είναι σημαντικό για το μέλλον του βιβλίου είναι πέρα από όλα τα άλλα, η αντιμετώπιση των εκδοτικών προς τους συγγραφείς. Προσωπικά είχα την τύχη να βρεθώ στον καλύτερο εκδοτικό της χώρας. Στον Ψυχογιό, ένα εκδοτικό που σέβεται απόλυτα τους συγγραφείς του πρώτα ως άτομα και κατόπιν με την ιδιότητά τους. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Σίγουρα υπάρχουν και άλλοι καλοί εκδοτικοί. Δεν είναι όμως όλοι έτσι, είτε λόγω οικονομικής αδυναμίας, είτε λόγω νοοτροπίας. Το δεύτερο είναι το χειρότερο. Είναι προφανές πως αγνοούν ότι κάποιοι από αυτούς θα είναι το μέλλον του χώρου… Τέλος πάντων το θέμα είναι μεγάλο, θα χρειαζόμασταν πολύ χρόνο να το αναλύσουμε.
Είναι η φιλαναγνωσία μια εσωτερική επανάσταση και πώς βλέπετε τη σχέση των νεαρότερων γενιών με το βιβλίο;
Η ανακάλυψη του κόσμου μέσα από το βιβλίο είναι ευκολότερη ως προς τον τρόπο και η μεγαλύτερη νοητική ευεργεσία που μπορεί κάποιος να προσφέρει στον εαυτό του. Είναι το ταξίδι στα σύμπαντα της γνώσης κι όπως είπαμε, μέσω της γνώσης η χαρά αποκτά αλλιώτικο χρώμα. Η συνειδητοποίηση του λόγου, του σκοπού, αλλά και των αιτιών που μας ωθούν σε δράσεις, ξεδιαλύνουν, κάνουν απλά τα σύνθετα, τα σημαντικά θέματα που μπορούν να αγχώσουν και μας οδηγούν σε καταστάσεις όπου η ευτυχία δεν είναι μακριά.
Για τις νεότερες γενιές θέλω να είμαι αισιόδοξος. ‘Έστω κι αν καθυστερούν είμαι βέβαιος πως θα έρθει η ώρα να αγαπήσουν το βιβλίο. Αργά ή γρήγορα πάντα έρχεται η ώρα. Θα το ανοίξουν και θα χαρούν την απόλαυση εκείνου που μπορεί να τους κάνει να δουν νέες προοπτικές μέσα από τις ουσιώδεις αμφισβητήσεις πρακτικών που καθοδηγούν τον τρόπο της ζωής τους. Το ζήτημα της ελευθερίας και των δικαιωμάτων είναι τεράστιο.
Είναι η συγγραφή ένας μοναχικός δρόμος, ένας τρόπος για να δημιουργήσουμε μέσα μας νέες ιδέες και να έρθουμε σε επαφή με τη γνώση μιας ολόκληρης εποχής για να κατανοήσουμε καλύτερα, εν τέλει, και τον εαυτό μας;
Αναμφίβολα. Το θέμα της συγγραφής είναι πάνω απ’ όλα αγχολυτικό. Πράγματι είναι μοναχικό το ταξίδι αφού απαιτείται αυτοσυγκέντρωση και πορεία μέσα στον νου. Ανάβαση σε άλλα επίπεδα όπου το ονειρώδες μπορεί να γίνει εφικτό, η ουτοπία, πραγματικότητα και ο ιδανικός κόσμος, αποτέλεσμα.
Δικαιολογώντας, αναλύοντας καταστάσεις που βιώνουν οι ήρωές μας μπαίνουμε ως οφείλουμε, στη θέση τους. Βρίσκουμε με ασφάλεια τα ελαφρυντικά των πράξεών τους, ανακαλύπτοντας τις σκέψεις, τις προθέσεις, τους λόγους που τους ώθησαν σε δράση αναγνωρίζουμε σε αυτές (τις δράσεις) τους εαυτούς μας, αντικρίζουμε τα σημεία του χαρακτήρα μας που υστερούν από εκείνο που προτείνουμε ως θεμιτό. Μαθαίνουμε να συγχωρούμε, να αθωώνουμε και αθωώνοντας τους άλλους, αθωώνουμε αυτόματα και τον εαυτό μας.
Πείτε μας δυο λόγια για το τελευταίο σας βιβλίο, «Το Προξενιό της Ιουλίας»
Πρόκειται για την ιστορία μιας κοπέλας (Της Ιουλίτσας, όπως μου αρέσει να την λέω) που εξελίσσεται την μετεμφυλιακή εποχή, και παντρεύεται με προξενιό με τον μεγαλογαιοκτήμονα Γιωργίκη Προβιό. Λίγα χρόνια αργότερα καταδικάζεται σε θάνατο για τον φόνο του άντρα και της τρίχρονης κόρης της. Αρνείται πεισματικά να μιλήσει. Έξι μέρες πριν την εκτέλεσή της, της παίρνουν συνέντευξη ένας δικηγόρος και μια δημοσιογράφος. Όταν αρχίζει να μιλά αφήνει και στους δύο υποψίες πως υπάρχει μια πλάγια ιστορία που μπορεί σύμφωνα με αυτή να είναι αθώα. Αρχίζει ένας αγώνας δρόμου να προλάβουν την εκτέλεσή της και να την αθωώσουν.
Η αλήθεια όμως κρατούσε κρυφά τα χαρτιά της.
Αυτή είναι η υπόθεση κι αυτό το πρώτο ερώτημα: Η Ιουλίτσα είναι αθώα ή ένοχη; Πέραν του ερωτήματος που αφορά την υπόθεση και απαντιέται στις τελευταίες σελίδες του έργου, υπάρχουν πολλές έννοιες που ζητούν ερμηνεία. Κάποιες από αυτές είναι η σχέση της πίστης με τη γνώση, η έννοια των πεποιθήσεων, της ελευθερίας, η πολυπλοκότητα της αλήθειας, οι λόγοι των διαφωνιών μας και κάποια άλλα εξ’ ίσου σημαντικά, που προκύπτουν αυθόρμητα με την εξέλιξη της υπόθεσης.
Το βιβλίο στις εκδόσεις ψυχογιός
https://www.psichogios.gr/books/to-proksenio-ths-ioylias.html
Έξι ημέρες πριν από την εκτέλεσή της, η νεαρή δημοσιογράφος Αλεξάνδρα Γκίκα προσπαθεί να της πάρει μια συνέντευξη μέσα στις Φυλακές Αβέρωφ, όπου και κρατείται· στο πλευρό της ο δικηγόρος Δημητρός Ατζαλίνας.
Οι αχνές μνήμες της καταδικασμένης, που δείχνει να ξυπνάει από τον λήθαργο, θα τους γυρίσουν πέντε χρόνια πίσω, στη μετεμφυλιακή εποχή τον Δεκέμβριο του 1949. Η αφήγησή της γεννά και στους δύο ζωηρές υποψίες πως υπάρχει μια «πλάγια ιστορία», μια δεύτερη εξήγηση των γεγονότων που η αποδοχή και απόδειξή της μπορεί να την αθωώσει. Αλλά ο χρόνος που τους απομένει είναι λιγοστός.
Υποθέσεις, συνδέσεις γεγονότων, συνειρμοί, αποφάσεις κι ένας αγώνας δρόμου για να αποδείξουν την αθωότητά της, ενώ οι δείκτες του ρολογιού έχουν ξεκινήσει ήδη να μετρούν αντίστροφα. Τα γεγονότα δικαιολογούν κάθε ψήγμα αισιοδοξίας.
Η αλήθεια, όμως, δεν έχει φανερώσει την τελική της όψη..."
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου