“Να ονειρευτώ ξανά” Ιφιγένεια Τέκου – εκδ. Διόπτρα

     «…Νομίζω πως η μοίρα σε έστειλε στο κατάλληλο μέρος» είπε … διαισθανόμενη την εξουσία του πεπρωμένου. Καμιά φυγή ή προσποιητή αδιαφορία δεν μας σώζει από το μονοπάτι που εκείνο σχεδιάζει μπροστά μας. Του χαμογελάς καθώς καταθέτει τον νικητήριο λόγο του, σιωπάς και αποδέχεσαι τους όρους της συμφωνίας. Ζωή και μοίρα σε απόλυτη σύμπνοια, και ο άνθρωπος να περιφέρεται ανάμεσά τους σαν πιόνι πάνω σε σκακιέρα…»

      Η Ιφιγένεια Τέκου είναι μια σεμνή συγγραφέας, που εμφανίστηκε στην ελληνική λογοτεχνία το 2014, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο, με τίτλο: «Μνήμες χαμένες στην άμμο», αποσπώντας εγκωμιαστικές κριτικές. Επανήλθε στα συγγραφικά δρώμενα, πριν από λίγο καιρό, με το 4ο πια βιβλίο της με τίτλο: «Να ονειρευτώ ξανά» από τις εκδόσεις Διόπτρα.

     13/9/1943. Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος στην Κέρκυρα. Με αυτή την χρονική και γεωγραφική τοποθέτηση ως βασικό δεδομένο του βιβλίου της αρχίζει τη αφήγησή της η Ιφιγένεια Τέκου. Η γνωριμία και ο έρωτας των δύο κεντρικών ηρώων, της Μαργαρίτας και του Γιάννη, ξεκινούν ύστερα από την φυγή τους, για να σωθούν– ο κάθε ένας για διαφορετικό λόγο– από τους βομβαρδισμούς των γερμανικών μαχητικών. Όμως η μοίρα — ή μήπως όχι;– τους χωρίζει και ο αναγνώστης παρακολουθεί την πορεία της ζωής της Μαργαρίτας, μιας ζωής γεμάτης αγωνία, θέληση, θάρρος, υπομονή, ελπίδα. Θα γλυτώσει άραγε από τον Φίλιππο, τον σύζυγό της με τον οποίο έζησε τρία μαρτυρικά χρόνια κακοποίησης; Τι της επιφυλάσσει η μοίρα της;

     Ρουμπίνα, η φίλη της Μαργαρίτας, που με τον διωγμό των Εβραίων, αναγκάζεται να φύγει από το νησί και να κρυφτεί για να σωθεί στην Ζάκυνθο, αφήνοντας πίσω το μωρό της. Άραγε θα ξαναβρεί την Μαργαρίτα της και το παιδί της;
     Στυλιανή, ίσως η πιο τραγική ηρωίδα του βιβλίου, και ας είναι δευτεραγωνίστρια «αφήνει» το παιδί της από επιλογή (;) και βρίσκεται χρόνια αργότερα κοντά στην  Μαργαρίτα, ως οικονόμος της. Μα οι αποφάσεις που πήρε μικρό κορίτσι, την έκαναν να υποφέρει και να ζήσει μια ζωή, πληρώνοντας τις συνέπειες των πράξεών της.
     Ρόζα, το κορίτσι που βιώνει από νωρίς την κακοποίηση από τον πατέρα της, το κορίτσι που θα βρει καταφύγιο στο σπίτι της Μαργαρίτας, εκεί όπου θα γνωρίσει τον έρωτα μα και καλά κρυμμένα μυστικά.
     Αλίκη, η ηρωίδα που σιωπηλά υπομένει τον σύζυγο της, τον Φίλιππο, ένα αγρίμι, έναν άνθρωπο που δεν ένοιωσε σαν παιδί την μητρική αγάπη, που πόνεσε ψυχικά και κατέληξε να γίνει απάνθρωπος, σκληρός, αδίστακτος και να καταστρέψει ζωές και σχέσεις. Η Αλίκη, τόσο διαφορετική από την Μαργαρίτα, δεν είναι τόσο δυναμική και υποτάσσεται στον βάναυσο σύζυγο της για χάρη του παιδιού, για την Ρόζα.

«…ήταν από εκείνες τις αόριστες υποσχέσεις που μοναδικό τους σκοπό έχουν να σε καθησυχάσουν, να σε γαληνέψουν και να απαλύνουν τον πόνο μιας πληγής που γνωρίζεις ότι δεν θα κλείσει ποτέ…»

     Το πώς μπλέκονται οι ζωές των ηρώων, το πώς μανάδες στερούνται τα παιδιά τους και αυτά τα παιδιά βρίσκονται να μεγαλώνουν από ξένους, το τι επιφυλάσσει η μοίρα στον κάθε ήρωα ξεχωριστά, είναι όλα όσα σκηνοθετούν ένα ταξίδι για τον αναγνώστη μέσα στις σελίδες του βιβλίου.

«… όσο και αν αγαπιόντουσαν, δεν θα μπορούσαν να είναι ποτέ μαζί. Οτιδήποτε χτίζεται πάνω σε ερείπια με σκοπό να ανασυνθέσει τους όρους της ευτυχίας είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει…»

     Τα μηνύματα του βιβλίου ξεκάθαρα. Η ενδοοικογενειακή βία και ο τρόπος με τον οποίο βιώνεται πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών. Οι ανθρώπινες σχέσεις και ο φόβος, που, καμιά φορά, τις καθορίζει. Η μητρική αγάπη, τόσο για τα βιολογικά μας παιδιά όσο και για τα «παιδιά της καρδιάς» μας, άδολη και ειλικρινής. Ο αληθινός έρωτας, αναλλοίωτος στον χρόνο, ακόμα και τότε που ο σύντροφός μας δεν υπάρχει πια.      Η αληθινή –αδελφική– φιλία, η αυταπάρνηση και το μεγαλείο της ψυχής κάποιων ανθρώπων. Στον αντίποδα όλων αυτών η ραδιουργία, η κακία, η σκληρότητα κάποιων άλλων. Και προπαντός η υπομονή αλλά και τα όνειρα. Τα όνειρα που διεκδικούν πάντα μια δεύτερη ευκαιρία ζωής, για να τροφοδοτήσουν με το αίμα τους την ΕΛΠΙΔΑ!

«…έτσι είναι η αληθινή φιλία, μοιάζει με σπίτι. Ένα σπίτι που ακόμη κι αν είναι ετοιμόρροπο, έχει μνήμη και πάντα θα θυμάται τα σώματα που το ζέσταναν… παρελθόν και παρόν γίνονται ένα ξανά, ενώνοντας με πρωτοφανή ευκολία τα κομμάτια τους…»

     Και όλα αυτά, μέσα από την απλή, και κινηματογραφική γραφή της Τέκου, -αλήθεια, συγκλονιστική η αφήγηση του σεισμού του 1953 στην Ζάκυνθο- που εναλλάσσεται από πρωτοπρόσωπη σε τριτοπρόσωπη με την ίδια πάντοτε μαεστρία. Η αφηγηματική τεχνική των μικρών και διαδοχικών κεφαλαίων κάνει την πλοκή ενδιαφέρουσα και την ροή του κειμένου γρήγορη. Οι ανατροπές και οι συμπτώσεις, που ίσως θεωρηθούν υπερβολικές, δε μειώνουν το αναγνωστικό ενδιαφέρον. Διάλογοι ζωντανοί και κάποιοι με γλωσσικούς ιδιωματισμούς, ήρωες αληθινοί, σάρκινοι, που εισπράττουν τα αποτελέσματα των πράξεών τους, τις παρεμβάσεις τρίτων, αλλά και τα παιχνίδια της μοίρας. Μα πάνω από όλα, ο ίδιος ο τίτλος του βιβλίου, τα όνειρα των ανθρώπων, αποπνέει μια ελπίδα ότι μπορούμε να «ονειρευτούμε ξανά» με όνειρα…

«Όχι τίποτα μεγάλα κι εντυπωσιακά.
Από κείνα τ’ άλλα έστω, τα όνειρα «δεύτερης ευκαιρίας».
Αυτά που δεν σε απογειώνουν, όμως σε συντηρούν.
Να τι θα ήθελα, αν γινόταν. Να ονειρευτώ ξανά!»

Ξέρεις τι θα ’θελα, Ρουμπίνα; Να κάνω όνειρα ξανά.

Όχι τίποτα μεγάλα κι εντυπωσιακά.
Από κείνα τ’ άλλα έστω, τα όνειρα «δεύτερης ευκαιρίας».
Αυτά που δεν σε απογειώνουν, όμως σε συντηρούν.
Να τι θα ήθελα, αν γινόταν. Να ονειρευτώ ξανά!

ΚΕΡΚΥΡΑ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1943. Ανήμερα της εορτής του Σταυρού το νησί σημαδεύεται με φωτιά, καταστροφές και απώλειες. Δύο νέοι, άγνωστοι μεταξύ τους μέχρι χθες, τρέχουν να σωθούν από τα γερμανικά βομβαρδιστικά. H μοίρα, όμως, θα τους ενώσει μονάχα για λίγο και μπροστά στη γερμανική κατοχή, τα όνειρά τους θα πάρουν μια απρόβλεπτη τροπή. Δίπλα τους άνθρωποι που τους αγάπησαν και τους μίσησαν πολύ σε ένα περίεργο γαϊτανάκι ανατροπών.
Άραγε είναι εφικτή μια δεύτερη ευκαιρία ακόμα κι όταν όλα μοιάζουν χαμένα, ακόμα κι όταν το κακό παραμονεύει ενώ ο έρωτας μοιράζει τις υποσχέσεις του;

Μια ιστορία γεμάτη όνειρα, προσδοκίες και την ελπίδα πως τελικά όλα είναι πιθανά στη ζωή. Γιατί τα όνειρα δεν είναι για να τα φυλακίζεις ούτε για να τα δαμάζεις, μα για να τ’ αφήνεις λεύτερα να πετάνε από καρδιά σε καρδιά.
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)