«Αγαλματένια κρίνα» -Μηνάς Παπαγεωργίου- Εκδ. δαιδάλεος

     Αν και τα αναγνωστικά μας ενδιαφέροντα και οι σκέψεις μας πάνω στα βιβλία που διαβάζουμε, αφορούν κυρίως στη λογοτεχνία, σήμερα η αναφορά μας έχει να κάνει με ένα διαφορετικό ανάγνωσμα, τα «Αγαλματένια κρίνα» του Μηνά Παπαγεωργίου που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις « δαιδάλεος».

     Ένα ξεχωριστό βιβλίο, το οποίο, αν και απευθύνεται σε όλους, σίγουρα θα τραβήξει το ενδιαφέρον,  κυρίως των αναγνωστών που στη σφαίρα του ενδιαφέροντος τους έχουν διαχρονικά ερωτήματα με φιλοσοφικές προεκτάσεις,  σε σχέση με την απάντηση στο ερώτημα του ποια είναι η αληθινή ιστορία του Ελληνισμού, όπως δεν τη ξέρουμε, όπως δεν διδάσκεται στα σχολεία.

     Μέσα σε εννέα ιστορίες, οι οποίες εκτείνονται χρονικά από τον 9^ο

 έως  και τον 20^ο αιώνα, ο Μηνάς Παπαγεωργίου, παρουσιάζει τη διαχρονική αξία των αρχαίων εθίμων και πρακτικών, τα οποία συνεχίζουν να υφίστανται στις μέρες μας και ταυτόχρονα τονίζει τα προβλήματα εκείνα που υπάρχουν κατά τον σχηματισμό της ταυτότητας του νεοέλληνα, τα οποία έχουν άμεση σχέση με το γεγονός πως ο Έλληνας απομακρύνθηκε τελικά από μια φιλοσοφία τόσο ουσιαστική.

      Πρόκειται για εννέα παράδοξες, ως ένα βαθμό, ιστορίες, οι οποίες είναι βασισμένες σε ιστορικά στοιχεία, σε ένα αρχειακό υλικό στο οποίο επικεντρώθηκε η έρευνα του συγγραφέα για να αναδείξει το γεγονός πως ο ελληνικός πολιτισμός κατάφερε να επιβιώσει μέσα στον χρόνο, με πολλούς τρόπους.

      Με αναφορές σε συγκεκριμένα περιστατικά η ιδέα της ελληνικότητας,  η θρησκεία,  η ιστορία, η ελληνικότητα του Βυζαντίου, οι ρίζες των εθίμων και της ελληνικής παράδοσης, ο χριστιανισμός και η σχέση του με την ελληνικότητα παρουσιάζονται με σαφήνεια και μαζί τονίζονται όλα εκείνα τα αντιφατικά στοιχεία που συνθέτουν τη νεοελληνική ταυτότητα και που ίσως έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στα προβλήματα που αντιμετωπίζει στις μέρες μας ο Έλληνας.

     Ο Παπαγεωργίου διεισδύει στο παρελθόν και αλιεύει ιστορίες που δεν έχουν σχέση με την Ιστορία, όπως τη γνωρίζουμε. Πολύ συχνές είναι οι αναφορές στον Πλάτωνα, ίσως επειδή κατά τη Βυζαντινή περίοδο η πλατωνική φιλοσοφία υπήρξε στο κέντρο του φιλοσοφικού ενδιαφέροντος.

     Μέσα από μια δύσκολη βιβλιογραφική έρευνα φέρνει στο φως τις πολιτισμικές παραμέτρους της εποχής, διατηρώντας μια απόσταση από τα γεγονότα, ως οφείλει να κάνει ένας ιστορικός ερευνητής, και αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο ο ελληνικός πολιτισμός της αρχαιότητας κατάφερε να παραμείνει ολοζώντανος παρά το γεγονός ότι τόσο η έλευση του χριστιανισμού στη χώρα όσο και τα τετρακόσια χρόνια της Τουρκοκρατίας έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη του αντιθέτου.

     Η ιστορική αυτή μελέτη του Παπαγεωργίου δεν περιορίζεται μόνο στο να παρουσιάσει αν υπήρχαν ιλουμινάτι στο Βυζάντιο ή αν και από ποιους λατρευόταν το Δωδεκάθεο κατά τον 9ο αιώνα στην Πελοπόννησο. Ούτε πραγματεύεται μόνο για ποιον λόγο την εποχή του Μεσαίωνα οι Κρήτες οραματίζονταν την Αρτέμιδα και οι Μανιάτες έστελναν τους νεκρούς τους στον Άδη ή ποιες μαγικές τελετουργίες για την προστασία της Αθήνας λάμβαναν χώρα στα τέλη του 18ου αιώνα και µε ποια αφορμή οι Επτανήσιοι σκόπευαν την ίδια περίοδο να επαναφέρουν την αρχαία θρησκεία, αναβιώνοντας παράλληλα τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

     Στέκεται με ακρίβεια στα γεγονότα που σημάδεψαν τις μεταγενέστερες εποχές με το κλέος της αρχαιότητας και μιλά για το απώτατο παρελθόν και τη σχέση του με τα ήθη και τα έθιμα που επιβιώνουν τελικά ως τις μέρες μας, τονίζοντας το γεγονός ότι υπήρξαν συγκεκριμένοι λόγοι για τους οποίους η αρχαία θρησκεία εξαιρέθηκε από τις συνειδήσεις των Ελλήνων. Παρουσιάζει με ποιον τρόπο πολλά παγανιστικά έθιμα αποτέλεσαν τη μαγιά κατά τον σχηματισμό της επίσημης πλέον θρησκείας και πως ο χριστιανισμός μετατράπηκε σε ένα ιδιότυπο πολυθεϊστικό σύστημα.

     Η μελέτη αυτή δεν αποτελεί μια πραγματεία για μια στείρα προγονολατρεία. Είναι μια αφορμή για να δούμε πόσο πολύ έχουμε απομακρυνθεί από όλα όσα καθόρισαν έναν πολιτισμό, ο οποίος έδωσε τα φώτα του στην ανθρωπότητα αλλά χάθηκε, τελικά, μέσα στις δικές μας συνειδήσεις.

     Ένα βιβλίο που πρέπει να διαβαστεί πάνω από μία φορά, προκειμένου να επεξεργαστούμε τα στοιχεία που αναδεικνύονται και να ανακαλύψουμε την Ελληνική ταυτότητα, με μια αίσθηση αισιοδοξίας, αυτή που μένει μετά την ανάγνωση του βιβλίου.