«Τα οχτώ βουνά» Πάολο Κονιέττι Πατάκης

     Το Βραβείο “Strega 2017”, της Ιταλίας, δόθηκε στο βιβλίο «Τα οχτώ βουνά» του Πάολο Κονιέττι, που κυκλοφορεί στη χώρα μας από τις Εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση Άννας Παπασταύρου. Το βιβλίο βραβεύτηκε και εκτός Ιταλίας με το βραβείο “prix Médicis étranger 2017”, της Γαλλίας  καθώς και με το “English pen translates award” και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες του κόσμου, κάτι που κάνει φανερό το γεγονός ότι πρόκειται για ένα ξεχωριστό και πρωτότυπο μυθιστόρημα, το οποίο ξεναγεί τον αναγνώστη σε έναν άγνωστο, μαγευτικό και συνάμα δύσκολο κόσμο, στις Ιταλικές Άλπεις και στον μαγικό κόσμο των βουνών.

     Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση του βιβλίου, θα μπορούσε να δίνει ένα αυτοβιογραφικό έργο από τον συγγραφέα, κάτι που δε γνωρίζουμε αν αυτό συμβαίνει με τον Πάολο Κονιέττι, σίγουρα όμως ο αναγνώστης θα βρει πολλά σημεία που θα νοιώσει ότι τον αφορούν και τον ίδιον.

    Ο μοναχικός εντεκάχρονος Πιέτρο είναι ο κεντρικός ήρωας και ο αφηγητής της ιστορίας. Οι γονείς του Πιέτρο γνωρίστηκαν στο βουνό. Εκεί ερωτεύτηκαν, εκεί παντρεύτηκαν. Η γέννηση του Πιέτρο, τους αναγκάζει να εγκατασταθούν στο Μιλάνο, με τη μητέρα του να εργάζεται ένα γραφείο συμβουλευτικής οικογενειών και τον πατέρα να εργάζεται ως χημικός. Όμως αυτό δεν τους εμπόδισε να πραγματοποιούν αποδράσεις στο βουνό. Μάλιστα, νοίκιασαν ένα μικρό σπιτάκι εκεί απ όπου ο πατέρας ξεκινούσε τις αναβάσεις του, αρχικά μόνος και αργότερα με τον γιό του.  Ο Πίετρο, δυσκολεύεται να κατανοήσει τον πατέρα του, τον νοιώθει απόμακρο κι αυτό γιατί δεν μπορεί να ενστερνιστεί πλήρως τη ζωή στο βουνό, εκεί που περνά τα καλοκαίρια του με τον μικρό του φίλο Μπρούνο που ζει πάντα εκεί. Δεν μιλάει πολύ, δεν εξηγεί γιατί γίνονται κάποια πράγματα, αφήνει το μικρό αγόρι να βρει μόνο του τις απαντήσεις. Ο Πιέτρο, όμως αδυνατεί να κατανοήσει και επέρχεται ρήξη στη σχέση τους.

     Όταν ο Πιέτρο ενηλικιωθεί, θα φύγει ακόμα και από το Μιλάνο και θα εγκατασταθεί στο Τορίνο. Όμως ο θάνατος του πατέρα του ανατρέπει τα πάντα. Η απρόσμενη κληρονομιά, ένα κομμάτι Γης που είχε αγοράσει ο πατέρας του στο βουνό με ένα παλιό κτίσμα μέσα, τον γεμίζει ερωτηματικά και αποφασίζει να πάει να βρει αυτό που του κληρονόμησε ο πατέρας του.   Με τη βοήθεια του παιδικού του φίλου Μπρούνο, το βρίσκει και οι δυό μαζί το επισκευάζουν. Εκεί Πιέτρο και Μπρούνο θα βιώσουν την αληθινή φιλία, μα το κυριότερο είναι ότι ακολουθώντας «τα ίχνη» του πατέρα του, τόσο στο σπίτι στη Γκράνα όσο και στο βουνό, ο Πιέτρο θα ανακαλύψει μια άλλη πλευρά του πατέρα του που αγνοούσε, που δεν είχε μπορέσει να «δει» όταν ήταν παιδί. Η ηρεμία του βουνού φέρνει αναμνήσεις. Η μακρόχρονη φιλία του γίνεται πιο στέρεη, η ανάγκη για μια απλούστερη ζωή, μακριά από την οικονομική κρίση και τα τεχνολογικά επιτεύγματα που τελικά μας βαραίνουν, επιτακτική. Με καθαρό μυαλό, να ατενίσουν το μέλλον και να βρουν αυτό που πραγματικά έχουν ανάγκη, αυτό που πραγματικά θέλουν να κάνουν. ‘Έτσι ο Πιέτρο θα φτάσει μέχρι τα Ιμαλάια. Κι εκεί, θα μάθει από έναν γέρο Νεπαλέζο ότι …

     «Εμείς λέμε πως στο κέντρο του κόσμου υπάρχει ένα πανύψηλο βουνό, το Σουμέρου. Γύρω από το Σουμέρου, υπάρχουν οχτώ βουνά κι οχτώ θάλασσες. Αυτός είναι ο κόσμος για μας». 

              Το βουνό ήταν η πολύτιμη κληρονομιά, του πατέρα του Πιέτρο προς τον γιό του.

     Ένα πολυεπίπεδο και ίσως αλληγορικό βιβλίο. Η αληθινή φιλία μεταξύ των ανθρώπων, η σημασία της φύσης για τον άνθρωπο και ειδικά των βουνών, εκεί όπου ο άνθρωπος μέσα στην ηρεμία μπορεί να στοχαστεί και  να μελετήσει τη ζωή του, κάνοντας  ένα ταξίδι αυτογνωσίας,  τη ζωή γενικά, εκεί που η ζωή αν και δύσκολη είναι απλούστερη μακριά από την τεχνολογία που κατακλύζει τη ζωή μας, εκεί που η μοναξιά μας κάνει να στραφούμε στον εαυτό μας και στον εσωτερικό μας κόσμο. Η σχέση πατέρα-γιού, η επιφανειακή και η πραγματική, αυτή που αποκαλύπτεται όταν με καθαρά μάτια εμβαθύνουμε και εισπράξουμε τα μηνύματα συμπεριφορών που δεν κατανοούμε στην καθημερινότητα μας.

     Ένα ευκολοδιάβαστο βιβλίο, χωρισμένο σε τρία μέρη με μια σταθερή και ήρεμη ροή, που δεν είναι απλά μια αφήγηση για την ιστορία δυο φίλων στο βουνό, αλλά ένα ενδοσκοπικό βιβλίο για την δια βίου φιλία, την αγάπη, την απώλεια. Μια ωδή στην ομορφιά των βουνών, μα και στην ίδια τη ζωή. Μια ιστορία φιλίας και οικογενειακών σχέσεων. Ένα τέλος, εντυπωσιακό. Μια ιστορία απλή, «ήρεμη» σιωπηλή και μελαγχολική, καλογραμμένη και για μας εδώ φαίνεται η σημασία της μετάφρασης από την Άννα Παπασταύρου.

 

 

«Ο Πιέτρο είναι ένα αγοράκι της πόλης, μοναχικό και λίγο κακότροπο. Η μητέρα του δουλεύει σ' ένα γραφείο συμβουλευτικής οικογενειών στην περιφέρεια κι έχει ταλέντο στο να φορτώνεται τις ευθύνες των άλλων. Ο πατέρας του είναι χημικός, τύπος σκοτεινός και γοητευτικός, που γυρίζει στο σπίτι κάθε βράδυ από τη δουλειά μες στα νεύρα. Τους γονείς του Πιέτρο τους συνδέει ένα κοινό πάθος: γνωρίστηκαν στο βουνό, ερωτεύτηκαν στο βουνό και μάλιστα παντρεύτηκαν στα ριζά των Τριών Κορυφών του Λαβαρέντο. Το βουνό τούς ένωνε πάντα, ακόμα2 και στην τραγωδία, και τώρα ο επίπεδος ορίζοντας του Μιλάνου τους γεμίζει θλίψη και νοσταλγία.

Όταν ανακαλύπτουν το χωριουδάκι της Γκράνα, στα ριζά του Μόντε Ρόζα, νιώθουν πως βρίσκονται πια στο σωστό μέρος: ο Πιέτρο θα περάσει όλα του τα καλοκαίρια σ' εκείνο τον τόπο, που ήταν "κλεισμένος ψηλά από κορφές γκρίζες σαν το σίδερο και χαμηλά από έναν γκρεμό που εμπόδιζε την πρόσβαση", τον διέσχιζε ωστόσο ένας χείμαρρος που γοητεύει τον Πιέτρο από την πρώτη στιγμή. Εκεί τον περιμένει ο Μπρούνο, με μαλλιά ξανθά και σβέρκο καψαλισμένο από τον ήλιο. Έχει την ίδια ηλικία με τον Πιέτρο, όμως αυτός, αντί να κάνει διακοπές, πηγαίνει τα γελάδια στο βοσκοτόπι.

Αρχίζουν έτσι τα καλοκαίρια εξερευνήσεων και ανακαλύψεων, ανάμεσα στα εγκαταλειμμένα σπίτια και στο μύλο, στα πιο κακοτράχαλα μονοπάτια. Είναι τα χρόνια που ο Πιέτρο αρχίζει τις πορείες με τον πατέρα του, "ό, τι πλησιέστερο σε εκπαίδευση πήρα ποτέ από εκείνον". Γιατί το βουνό είναι γνώση, είναι ένας γνήσιος τρόπος ν' ανασαίνεις και θα είναι η πιο αληθινή του κληρονομιά: "Να τη, λοιπόν, η κληρονομιά μου: μια πλαγιά στο βράχο, χιόνι, ένας σωρός ακανόνιστα λιθάρια, ένα πεύκο". Μια κληρονομιά που μετά από πολλά χρόνια θα τον ξαναφέρει κοντά στον Μπρούνο». 

                                                            (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)