Ζουλφί Λιβανελί «Ο ψαράς κι ο γιος του», Μετάφραση: Φραγκώ Καράογλαν, Εκδόσεις Πατάκη

      Πάντα από τις Εκδόσεις Πατάκη, από το 2002 έως και σήμερα, εκδίδονται τα έργα του Ζουλφί Λιβανελί. Έτσι και το δέκατο βιβλίο του, το οποίο κυκλοφόρησε τον περασμένο Οκτώβρη στη χώρα μας με τίτλο «Ο ψαράς κι ο γιος του».

      […Η απέραντη θάλασσα καμιά φορά αγριεύει, λυσσομανάει, αιφνιδιάζει κι επιτίθεται με την αξεπέραστη δύναμη μιας τρίαινας· άλλες πάλι φορές γίνεται μια μειλίχια ερωμένη, σου χαϊδεύει το πρόσωπο με γλυκές αύρες, απαλύνοντας τις θύμησες των εκδικητικών της ξεσπασμάτων, ζητάει συγνώμη σχεδόν. Είναι συνάμα πηγή ευλογίας και συμφοράς. Το θαλασσί, που όλοι βλέπουμε, είναι ο υμένας που κρύβει το απέραντο σώμα της θάλασσας· οι ανατριχίλες που ξεκινούν με την πνοή του ανέμου είναι το ξύπνημα του υγρού στοιχείου…]

      Η θάλασσα είναι η μεγάλη πρωταγωνίστρια του νέου έργου του Λιβανελί, ένα μυθιστόρημα που εστιάζει στην ιστορία του Μουσταφά και του γιού του. Επί της ουσίας πρόκειται για μια ιστορία για το προσφυγικό και την οικολογική καταστροφή μέσα από μια οικογένεια ψαράδων που βιώνει μια οικογενειακή τραγωδία.

     Ο νεαρή ηλικία. Ζουν σε ένα μικρό παραθαλάσσιο χωριό και όλα είναι Μουσταφά και η Μεσουντέ ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν σε σχετικά ήσυχα μέχρι τη στιγμή που ο μικρός τους γιος, ο Ντενίζ, θα χαθεί στη θάλασσα σε ένα ταξίδι του με τον πατέρα του. Η τραγωδία βρίσκει την οικογένεια και την αποδεκατίζει. Ο Μουσταφά ζει με το πένθος του και απομακρύνεται από τη σύζυγο του. Όταν γίνει μάρτυρας μιας ανθρώπινης τραγωδίας προσφύγων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την εμπόλεμη χώρα τους και αναγκάζεται να μεταφέρει νεκρούς ανθρώπους στη στεριά. Η ζωή του θα αλλάξει όταν συναντήσει μια οικογένεια δελφινιών και όταν βρει ένα μωρό, να πλέει στη θάλασσα. Το δίλημμα στο οποίο θα βρεθεί θα συνταράξει τη ζωή του. Θα αποφασίσει να το παραδώσει στις αρχές ώστε να βρει την οικογένειά του, αν έχει κάποιος από την οικογένειά του σωθεί τελικά; Κι όμως, αυτό το μωρό μπορεί να πάρει τη θέση του χαμένου δικού του παιδιού. Το μυαλό του αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στο χρέος και στην αγάπη, ανάμεσα στη λογική και στον παραλογισμό που τελικά θα κερδίσει. Και τι θα κάνει η Μεσουντέ; Πώς θα δεχτεί κάτι τέτοιο; Πώς θα μπορέσει να συνεχιστεί η ζωή τους στερεωμένη σε ένα ψέμα που διεκδικεί την αλήθεια του;

     Ο Λιβανελί στήνει μια ιστορία ταπεινών ανθρώπων που αποζητούν μια ήσυχη ζωή όταν το πεπρωμένο αλλάζει την πορεία τους. Η ζωή σε ένα μικρό ψαροχώρι, οι σχέσεις και οι δεσμοί μιας οικογένειας, η ζωή των επαγγελματιών ψαράδων μέσα στη θάλασσα, την ήρεμη θάλασσα και την ανταριασμένη, η απώλεια ενός παιδιού, η μητρότητα, η προσφυγιά, ο πόνος του ξεριζωμού, η ανάγκη για επικράτηση μιας παροπλισμένης λογικής, οι σχέσεις στοργής και αφοσίωσης, οι οικολογικές καταστροφές και το κέρδος που τις υπαγορεύει, όλα δοκιμάζονται και όλα ανατρέπονται πριν ισορροπήσουν ξανά σε αυτό το μυθιστόρημα.

     Ο Λιβανελί υπογράφει μια ιστορία για τον πόθο της γονικής αγάπης και την προσφυγιά, για τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, για την οικολογική παρακμή. Η μεταφράστρια παραδίδει ένα κείμενο που ρέει στα ελληνικά, κάνοντας την ανάγνωση αυτού του βιβλίου απρόσκοπτη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα.

      Ένα αξιοπρόσεκτο βιβλίο από τον μεγάλο Τούρκο λογοτέχνη, Ζουλφί Λιβανελί