«Η πλεξούδα»-ΛΕΤΙΣΙΑ ΚΟΛΟΜΠΑΝΙ μτφρ. Γιάννης Στρίγκος εκδόσεις Πατάκη

 

     Η Λετισιά Κολομπανί είναι Γαλλίδα  σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός και θεατρική συγγραφέας. «Η Πλεξούδα» που στη χώρα μας κυκλοφορεί από τις εκδ. Πατάκη σε μετάφραση Γιάννη Στρίγκου, είναι το πρώτο της μυθιστόρημα και ταυτόχρονα ένα άρτιο δείγμα γραφής με το οποίο η συγγραφέας στοχεύει να μιλήσει για τις έμφυλες διακρίσεις, τη γυναικεία αξιοπρέπεια και ευαισθησία, την αυτοδιάθεση, τη βία κατά των γυναικών. Και για να δείξει ότι όλα αυτά μπορεί να συμβαίνουν ακόμα και σε προηγμένες κοινωνίες και όχι μόνο σε κοινωνίες που χαρακτηρίζονται από κοινωνικές και φυλετικές ανισότητες επιλέγει να «πλέξει» τρεις ιστορίες, όσες και οι τούφες που χρησιμοποιούνται για να πλεχτεί μια πλεξούδα, και δημιουργεί τη δική της ως σύμβολο της ενιαίας αντίληψης για τη γυναικεία θέση στον κόσμο.

     Τρεις γυναίκες γράφουν τη δική τους ιστορία σε τρία διαφορετικά μέρη της γης. Προερχόμενες από διαφορετικές κοινωνίες και τάξεις, χωρίς να έχουν γνωριστεί ποτέ και ούτε ποτέ θα γνωριστούν μεταξύ τους θα γίνουν και οι τρεις ερήμην τους σύμβολα της δύναμης που κρύβεται στην καταπίεση και στη βία που αντιμετωπίζουν στη ζωή τους απλώς και μόνο επειδή είναι γυναίκες.

      Η Σμίτα ζει στην Ινδία. Ανήκει στους Ανέγγιχτους, μια κάστα ανθρώπων που αποτελεί τη χαμηλότερη τάξη ανθρώπων στην ινδία. Ζει σε μια τρώγλη, τρώει τους αρουραίους που παίρνει αντί για χρήματα από τη δουλειά του ο άντρας της και καθαρίζει με γυμνά χέρια τα αποχωρητήρια των πλούσιων σπιτιών. Καθώς και η κόρη της ανήκει στην ίδια κάστα η Σμίτα γνωρίζει καλά πως η ζωή που την περιμένει είναι η ίδια. Και αποφασίζει να την πάρει και να φύγουν μακριά, τρέπεται σε φυγή προκειμένου να δώσει την ευκαιρία στο παιδί της να ζήσει καλύτερα. Η φυγή αποτελεί για τη Σμίτα μια σαφή διεκδίκηση για μια ζωή με παιδεία, κοινωνική δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια και μόρφωση.

     Η δεύτερη γυναίκα είναι η Τζούλια. Πρόκειται για μια νέα κοπέλα είκοσι χρονών που ζει στην Ιταλία. Όταν ο πατέρας της πέφτει σε κώμα η Τζούλια αναλαμβάνει τα ηνία της βιοτεχνίας περουκών που έχει εκείνος αλλά πολύ γρήγορα θα μάθει ότι η επιχείρηση είναι έτοιμη να χρεοκοπήσει.

     Η Σάρα πάλι είναι μια δικηγόρος στο Μόντρεαλ. Εργάζεται σε μεγάλο δικηγορικό γραφείο στο οποίο είναι και η ίδια μέτοχος. Όταν διαγνωστεί με καρκίνο θα προσπαθήσει να το κρύψει από τους συναδέλφους της για να μην αποκλειστεί από την εργασία της.

     Και οι τρεις αυτές γυναίκες βρίσκονται σε μια κρίσιμη καμπή της ζωής τους. Πρέπει να κάνουν μια νέα αρχή. Να θέσουν εκ νέου τα δεδομένα της ζωής τους και από μια νέα αφετηρία να παλέψουν για να αντιστρέψουν την κοινωνική τους μοίρα, να ορθώσουν το ανάστημά τους ενάντια σε ό,τι επιβουλεύεται τη ζωή τους εξαιτίας του φύλου τους και των διακρίσεων που απορρέουν από αυτό, χωρίς να γνωρίζουν ότι οι ιστορίες τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένες σε μια αθέατη «πλεξούδα» δράσεων.

     Εντυπωσιάζει η Κολομπανί με αυτό το μυθιστόρημα. Τόσο η ευρηματική ομολογουμένως ιδέα της όσο και η απροσχημάτιστη και άμεση γραφή της κάνουν την ανάγνωση αυτού του βιβλίου απολαυστική, καθώς εγείρονται ερωτήματα τόσο σε ιδεολογικό όσο και σε φυλετικό επίπεδο. Με ακριβείς, ρεαλιστικές, ενίοτε ωμές περιγραφές η Κολομπανί διεισδύει στην ψυχοσύνθεση των τριών αυτών γυναικών με στόχο να καταβυθιστεί στην ψυχοσύνθεση της παγκόσμιας κοινωνίας. Επιλέγοντας την Ινδία, την Ιταλία και τον Καναδά για να εστιάσει την αφήγησή της φέρνει στο φως όλες εκείνες τις νοοτροπίες και κοινωνικές αντιλήψεις που βρίσκονται στις τρεις ηπείρους του κόσμου και επηρεάζουν τη ζωή εκατομμυρίων γυναικών.

     Η Κολομπανί υπογράφει ένα βιβλίο με ιδεολογικούς προβληματισμούς και λογοτεχνικές ανησυχίες με ευρηματικότητα και ενάργεια και γι’ αυτό το βιβλίο της αυτό είναι τόσο σημαντικό.

«Στην Πλεξούδα διασταυρώνονται οι ζωές και η μοίρα τριών γυναικών που δε θα συναντηθούν ποτέ.

Η πρώτη είναι η Σμίτα, η οποία ανήκει στην κάστα των Ανέγγιχτων, δηλαδή στο χαμηλότερο σκαλοπάτι της ινδικής κοινωνίας. Οι συνθήκες κάτω απ' τις οποίες ζει είναι άθλιες, όπως και η δουλειά της στα αποχωρητήρια. Έχει όμως άλλα όνειρα για τη μικρή της κόρη κι αυτό θα την οδηγήσει στο να πάρει μια παράτολμη απόφαση.

Η δεύτερη είναι η Τζούλια από το Παλέρμο. Είναι αποφασισμένη να βρει λύση ώστε να μη χαθεί η βιοτεχνία του πατέρα της, που μοιάζει να βρίσκεται σε αδιέξοδο λόγω της αλλαγής των συνθηκών.

Η τρίτη είναι η Σάρα, εξαιρετικά επιτυχημένη δικηγόρος στο Μόντρεαλ, που βλέπει τον κόσμο της να κλυδωνίζεται, μαζί με την υγεία της, καθώς έρχεται αντιμέτωπη με τον κοινωνικό αποκλεισμό του εργασιακού της περιβάλλοντος όταν αποκαλύπτεται πως πάσχει από καρκίνο.

Οι ιστορίες αυτών των τριών γυναικών, που καλούνται να παλέψουν ενάντια στη μοίρα τους, είναι άρρηκτα δεμένες με ένα παράξενο νήμα που κι οι ίδιες δε γνωρίζουν»