Φερζάν Όζπετεκ: «Για μια ανάσα», μετάφραση: Άννας Παπασταύρου, Εκδόσεις Κλειδάριθμος

  Ο  ΦΕΡΖΑΝ ΟΖΡΕΤΕΚ είναι συγγραφέας σκηνοθέτης και κινηματογραφικός παραγωγός. Γεννήθηκε στην Κων/λη και ζει στην Ρώμη. Το ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΝΑΣΑ είναι το τρίτο του βιβλίο και το πρώτο του που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος σε μετάφραση Άννας Παπασταύρου. Ένα θρίλερ συναισθημάτων, μια ιστορία που μπλέκει παλιές και νέες αλήθειες, μεταφέροντας τον αναγνώστη από το σήμερα πίσω, στο τέλος της δεκαετίας του 1960 και από την Ρώμη στην Κων/λη, οι δύο αγαπημένες πόλεις του συγγραφέα.

     Όλα ξεκινούν μια Κυριακή πρωί στα τέλη Ιουνίου στη Ρώμη. Ο Σέρτζιο και η Τζοβάνα, όπως κάθε Κυριακή, έχουν καλεσμένους σε γεύμα τα δυο αγαπημένα τους ζευγάρια. Τον Τζούλιο και την Έλενα και τον Λεονάρντο με την ΆνναΜαρία. Εκείνη την ημέρα όμως, θα έρθει απρόσκλητο ένα ακόμα πρόσωπο. Μια ηλικιωμένη γυναίκα, η Έλσα Κόρτι θα σταθεί μπροστά στην ανοικτή πόρτα του διαμερίσματος του ζευγαριού, νιώθοντας το σπίτι να την καλωσορίζει. Θα τους πει ότι έμενε σε αυτό το σπίτι πριν από 50 χρόνια και ότι θα ήθελε να το ξαναδεί για τελευταία φορά. Το ζευγάρι θα την κρατήσει στο τραπέζι για φαγητό μαζί με τους φίλους του. Όμως θα παρατηρήσουν την παράξενη συμπεριφορά της ηλικιωμένης, ιδίως όταν στέκεται στο παράθυρο κοιτώντας στο κενό. Από την τσάντα της βγάζει ένα πακέτο από παλιά γράμματα που κανείς ποτέ δεν έχει ανοίξει. Γράμματα που κρύβουν ένα τρομερό μυστικό. Η γυναίκα ψάχνει την αδελφή της με την οποία έμεναν μαζί στο σπίτι αυτό, πριν από 50 χρόνια, χωρίς από τότε να έχει καμία επικοινωνία μαζί της. Ο Σέρτζιο και η Τζοβάνα όμως, έχουν το τηλέφωνο της, αφού πρόσφατα αγόρασαν το σπίτι από αυτήν. Και, ενώ η αδελφή της είναι καθ΄ οδόν, ο θάνατος θα τους προλάβει ματαιώνοντας την συνάντηση τους. Και τα τρία ζευγάρια, μέσω της αδελφής πλέον, θα γίνουν μάρτυρες μιας συγκλονιστικής ιστορίας.

     Ένα σπίτι – δύο αδελφές. Ποια είναι πραγματικά η Έλσα Κόρτι; Γιατί έφυγε από την Ιταλία τόσα χρόνια νωρίτερα, σχεδόν τρέχοντας, γιατί έμεινε μακριά για πάντα από την αδερφή της, με την οποία ήταν τόσο δεμένη; Ένας μακρύς χωρισμός μια σιωπή για πάντα.

                                                         [ Ιστανμπούλ, 23 Οκτωβρίου 1969

Αγαπημένη μου Αντέλε,

Δεν ξέρεις πόσες φορές ήθελα να σου στείλω νέα μου, κάτι όμως πάντα με εμπόδιζε. Ο πόνος, πιστεύω. Ο πόνος. Μία λέξη που τα λέει όλα, αλλά δεν εξηγεί τίποτα. Πρόσεξες ποτέ ότι η λέξη στη γλώσσα μας περιέχει και τον όρο «δόλος  [1] »; Υπάρχει αμφιβολία στα βάσανα. Και μονάχα εσύ μπορείς να ξέρεις όσο κι εγώ ως πού μπορεί να σε οδηγήσει. Όταν αγαπάς στ’ αλήθεια, πρέπει να είσαι έτοιμη για όλα. Για τον κεραυνό και για την καταιγίδα. Για τη βροχή και για την ξηρασία. Δεν μπορείς να ξέρεις ως πού θα σε σπρώξει τούτο το συναίσθημα που σε κατατρώει. Δεν καταφέρνεις καν να διακρίνεις την ευτυχία από την απελπισία, γιατί συχνά στον έρωτα η μία είναι η αιτία της άλλης.

     Τώρα, όμως, δεν θέλω πια να σκέφτομαι το παρελθόν. Για μένα, η φυγή ήταν σαν ανάβαση στο πιο ψηλό βουνό…]

 

       Ο συγγραφέας, πηγαίνοντας μας πίσω μέσω των επιστολών και στο σήμερα μέσω της αδελφής, μας αποκαλύπτει τα μυστικά που μπορεί να κρύβει ένα σπίτι, κάτι που είναι ικανό να ραγίσει την φαινομενικά ήσυχη ζωή του ζευγαριού, σημαδεύοντας τους για πάντα.

     Ένα μικρό αλλά δυνατό βιβλίο, με συναρπαστική κινηματογραφική αφήγηση που εμβαθύνει στο συναίσθημα και τη ζωή των ηρώων, και που σίγουρα θα διαβαστεί από όλους με ΜΙΑ ΑΝΑΣΑ.

 

«Είναι Κυριακή πρωί, στα τέλη του Ιουνίου, και ο Σέρτζιο με την Τζοβάνα έχουν καλέσει σε γεύμα στο διαμέρισμά τους δύο ζευγάρια αγαπημένων φίλων.

Κάνουν τις τελευταίες ετοιμασίες περιμένοντας τους καλεσμένους τους, όταν μια άγνωστη εμφανίζεται στην πόρτα τους. Το βλέμμα της φαίνεται χαμένο, σαν να γυρεύει κάποιον. Εξηγεί ότι ζούσε εκεί πριν από πολλά χρόνια και ότι ήρθε από την Κωνσταντινούπολη.

Το όνομά της είναι Έλσα Κόρτι και έχει στην τσάντα της ένα πακέτο από παλιά γράμματα που κανείς δεν έχει ανοίξει ποτέ και που κρύβουν ένα τρομερό μυστικό.

Ποια είναι αυτή η παράξενη γυναίκα;

Ποιο μυστήριο είναι κρυμμένο πέρα από το παράθυρο της κουζίνας που η Έλσα κοιτάζει επίμονα;

Ένα ανομολόγητο παρελθόν αναδύεται, ικανό να ραγίσει τη φαινομενικά ήσυχη και σχεδόν μονότονη ζωή του Σέρτζιο και της Τζοβάνα, σημαδεύοντάς τους για πάντα.

Ο Φερζάν Όζπετεκ δίνει ζωή σε μια καθηλωτική ιστορία, που μπλέκει παλιές και νέες αλήθειες μεταφέροντας τον αναγνώστη από το σήμερα στα τέλη της δεκαετίας του '70 κι από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη

.»

---

[1] Σ.τ.Μ.: Dolore, ο «πόνος» στα ιταλικά. Το σχόλιο αφορά αποκλειστικά την ιταλική γλώσσα, γιατί στη δική μας δόλος σημαίνει «τέχνασμα,  πρόθεση για εξαπάτηση».