ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΤΣΙΓΑΡΑ

     Η Δέσποινα Τσιγάρα σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Κύπρου, στο Παιδαγωγικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καθώς επίσης και στο Ίδρυµα Μελετών Χερσονήσου του Αίµου Σχολή Ξένων Γλωσσών.  Η ενασχόλησή της µε τη γραφή ξεκίνησε από πολύ νωρίς. Η ίδια υποστηρίζει ότι υιοθέτησε αυτό τον τρόπο έκφρασης από τη μητέρα της. Τη θυμάται να γράφει συνεχώς σημειώματα. Έτσι, όλο αυτό έγινε μονόδροµος και για την ίδια. Το Γράμμα στον θεραπευτή µου είναι το πρώτο της μυθιστόρημα, αλλά και το πρώτο εγχείρημα της ως συγγραφέας. Από το 1998 ζει και εργάζεται στην Αλεξανδρούπολη.

   Το  «Γράμμα στον θεραπευτή μου» κυκλοφόρησε φέτος τον Φεβρουάριο από τις Εκδόσεις ΠΗΓΗ και είναι ένα έργο για την δύναμη και την αρωγή της επιστήμης της ψυχοθεραπείας απέναντι σε κάθε μορφή κακοποίηση και όπως μας είπε η συγγραφέας στη συνέντευξη που μας παραχώρησε, είναι «Ένα βιβλίο που γράφτηκε μόνο για έναν λόγο. Αν μπορώ να σώσω έναν άνθρωπο από τον εφιάλτη της κακοποίησης θα είμαι ευτυχισμένη»

         

1)   Φέτος κυκλοφόρησε το πρώτο σας έργο με τίτλο «Γράμμα στον θεραπευτή μου». Μιλήστε μας λίγο για την πορεία αυτού του βιβλίου. Πώς εμπνευστήκατε την ιστορία του και τι μεσολάβησε από τη σύλληψη της ιδέας έως την έκδοσή του από τις εκδόσεις ΠΗΓΗ;

     Το βιβλίο μου κυκλοφόρησε στις 10 Μαρτίου 2023. Η παρουσίαση του έγινε στο Ιστορικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης σε μια κατάμεστη από κόσμο αίθουσα. Η πόλη μου με τίμησε και αυτό με χαροποίησε πολύ. Το βιβλίο έχει ήδη περάσει στη 2η έκδοση του. Συνεχίζονται εννοείται οι παρουσιάσεις με επιτυχία. Έχει ήδη παρουσιαστεί στην Αλεξπολη, Ορεστιάδα, Διδυμότειχο. Φυσικά δρομολογούνται και άλλες παρουσιάσεις σε άλλες πόλεις και διάφορες δράσεις από Σεπτέμβριο. Η έμπνευση να γράψω αυτό το βιβλίο μου δόθηκε  πολλά χρόνια πριν. Ο καθένας μας συγκλονίζεται από κάτι . Εμένα με συγκλόνισαν  οι αληθινές ιστορίες κακοποίησης που μου εκμυστηρεύτηκαν κοντινοί μου άνθρωποι και αποφάσισα να γίνω εγώ η φωνή τους. Η έκφρασή τους στον διαχρονικό πόνο τους. Από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι την έκδοσή του μεσολάβησε πολλή δουλειά, έρευνα, συνεντεύξεις με ψυχιάτρους και παιδοψυχολόγους και πολύ ψυχικός κόπος ώστε το αποτέλεσμα να είναι όπως ακριβώς έπρεπε. Ένα μυθιστόρημα σε απλή γλώσσα ώστε να νοήματά του να μπορούν να γίνουν κατανοητά από τον καθένα μας. Άλλωστε οι ιστορίες που αναφέρονται στο βιβλίο είναι από απλούς ανθρώπους καθημερινούς.

 

2)   Πόσο καιρό χρειαστήκατε για να ολοκληρωθεί το βιβλίο αυτό και τι σας δυσκόλεψε περισσότερο κατά τη διάρκεια της συγγραφής του;

 

     Το βιβλίο ξεκίνησα να το γράφω πριν από 10 χρόνια. Όπως αναφέρω και στον πρόλογο ξεκίνησα να γράφω τα πρώτα κεφάλαια, μετά το παρατούσα όμως για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Αλλά πριν από τρία χρόνια, στα χρόνια του covid αποφάσισα ότι δεν πρέπει να καθυστερήσω άλλο. Όσον αφορά τις δυσκολίες που αντιμετώπισα θα σας πω ότι με δυσκόλεψαν πολύ τα σημεία του βιβλίου που έπρεπε να εξιστορήσω τις κακοποιήσεις , με αλήθεια χωρίς να υπερθεματίσω αλλά και χωρίς να κρύψω οτιδήποτε. Το αποτέλεσμα όμως με δικαίωσε.

 

3)   Στο βιβλίο αναδύεται με σαφήνεια η σημασία της αρωγής της ψυχοθεραπείας στον ψυχισμό τραυματισμένων ανθρώπων που βίωσαν την κακοποίηση ειδικά στην παιδική ηλικία. Πιστεύετε ότι η λογοτεχνία είναι ο καλύτερος τρόπος για να μιλήσει κανείς για τέτοια σοβαρά κοινωνικά θέματα, μπορεί ενδεχομένως να βοηθήσει τα θύματα και σε ποιον βαθμό;

 

     Στο βιβλίο φαίνεται ξεκάθαρα η αξία της ψυχοθεραπείας και πως βοηθάει τους ανθρώπους που έχουν βιώσει το τραγικό αυτό γεγονός σε πολύ μικρή ηλικία να ξαναβρούν το χαμένο εαυτό τους, τη ζωή που δεν έζησαν. Να γιατρευτούν. Πιστεύω ότι μέσα από τον γραπτό λόγο, μέσα από ένα βιβλίο μπορεί να δοθεί ένα τρανταχτό ερέθισμα, ειδικά όταν εξιστορούνται αληθινές ζωές και γεγονότα και να δοθεί το παράδειγμα ώστε οι άνθρωποι να τολμήσουν και να ζητήσουν τη σωστή βοήθεια. Την επιστημονική. Πιστεύω ότι μέσα από ένα βιβλίο μπορούν δύσκολα κοινωνικά θέματα να φωτίζονται και ο κόσμος να λαμβάνει τα σωστά ερεθίσματα.

 

4)   Πιστεύετε ότι τελικά η κοινωνική ευαισθητοποίηση είναι ικανή να ανακόψει την πορεία της βίας και της κακοποίησης;

         Η κοινωνική ευαισθητοποίηση είναι βεβαίως το πρώτο μεγάλο βήμα ώστε να ξεκινήσει ένα πρόβλημα να τίθεται επί τάπητος. Μετά από αυτό όμως χρειάζονται εξειδικευμένες επιστημονικές ομάδες σε συνεργασία με άλλους δημόσιους φορείς ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με σοβαρότητα αλλά και άμεσες λύσεις που θα έχουν αποτέλεσμα. Η βία , η κακοποίηση γενικότερα είναι θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν σοβαρά όπως αντιμετωπίζεται μια πανδημία. Θέλει πολλές κοινωνικές ομάδες να συνεργαστούν. Θέλει άμεσα μέτρα διαχρονικά και συνεχής επαγρύπνηση.

 

5)   Επιλέγετε ένα δύσκολο και σοβαρό κοινωνικό θέμα για τη συγγραφή του πρώτου σας βιβλίου. Να περιμένουμε κάτι αντίστοιχο και στο επόμενό σας;

 

     Θα συμφωνήσω μαζί σας ότι φωτίζω δύσκολα θέματα στο πρώτο μου βιβλίο. Όπως η παιδική κακοποίηση, η δύσκολη μητρική σχέση, ο έρωτας και πόσο δύσκολα βιώνεται από βασανισμένες ψυχές. Η θεματολογία του 2ου βιβλίου μου όμως  θα έχει διαφορετικό θέμα. Έχω αποφασίσει ότι θα γράψω για ότι με έχει συγκλονίσει. Έτσι έχω διαλέξει ότι στο 2ο βιβλίο μου θα μιλήσω για τις ανθρώπινες σχέσεις μέσα από το πρίσμα του έρωτα. Επίσης έχω αποφασίσει ότι οι ιστορίες μου θα είναι αληθινές. Διότι όπως μου λέει και η επιμελήτριά μου ‘’μόνο την αλήθεια μπορείτε να την αποδώσετε με το καλύτερο τρόπο. Δεν είστε καλή στα ψέματα’’.

 

6)   Είστε παιδαγωγός. Σε ποιο βαθμό οι σπουδές σας και η επαγγελματική σας δραστηριότητα επηρέασαν τη θεματολογία του έργου σας και σας διαμόρφωσαν συγγραφικά;

 

         Οι σπουδές μου είναι παιδαγωγικές και όχι μόνο. Δεν εξασκώ το επάγγελμα του παιδαγωγού. Όλα έπαιξαν όμως τον ρόλο τους. Αυτό όμως που καθόρισε την ενασχόλησή μου με τη συγγραφή είναι η μητέρα μου. Από μικρή τη θυμάμαι να κρατάει σημειώματα για οτιδήποτε τη βασάνιζε. Έτσι αυτός ο τρόπος έκφρασης έγινε και για μένα δρόμος μονόδρομος. Συγγραφικά νομίζω με διαμόρφωσε η αγάπη μου για το γράψιμο. Οι εμπειρίες μου, τα ακούσματά μου.

 

7)   Δεδομένου ότι είναι καθημερινή η παιδαγωγική ενασχόλησή σας με παιδιά έχετε σκεφτεί να γράψετε γι’ αυτά; Θα σας ενδιέφερε η παιδική λογοτεχνία;

 

     Η παιδική λογοτεχνία είναι ένα πολύ δύσκολο κομμάτι συγγραφής. Θεωρώ ότι για να μπορέσεις να εξιστορήσεις την αλήθεια που θέλεις να περάσεις μέσα από ένα παιδικό παραμύθι είναι ιδιαίτερα δύσκολη διεργασία και χρειάζεται πολλή δουλειά ένας μεγάλος να εκφραστεί στη γλώσσα των παιδιών. Δεν σας κρύβω ότι έχει περάσει από το μυαλό μου να τολμήσω και να ξεκινήσω να γράψω ένα παραμύθι. Πιστέψτε με όμως είναι φοβερά δύσκολο. Πάντα κατά τη δική μου άποψη.

 

8)   Τελικά η σχέση μητέρας παιδιού παραμένει πάντα μια ισχυρή κινητήριος δύναμη για την πορεία του παιδιού;

 

     Ο Σίγκμουντ Φρόυντ, τον οποίο θαυμάζω, έχει πει ότι αν ένας άνθρωπος υπήρξε το αδιαμφισβήτητα αγαπημένο παιδί της μητέρας του, διατηρεί σε όλη  του τη ζωή το αίσθημα θριάμβου, την πίστη στην επιτυχία, που συχνά οδηγεί στην επιτυχία. Άρα από αυτό μπορούμε να καταλάβουμε πόσο σημαντική είναι αυτή η σχέση στη ζωή μας. Η μητέρα μας καθορίζει. Μάς δημιουργεί το περιβάλλον στο οποίο θα κινηθούμε ο καθένας μας όσον αφορά την πίστη στον εαυτό μας.  Είναι κινητήριος δύναμη αλλά μπορεί να γίνει και τροχοπέδη στη ζωή του καθενός. Χρειάζεται πολλή ψυχοθεραπεία και δουλειά προσωπική για να ξεφύγουμε από τη σχέση τη μητρική και να καταφέρουμε να βρούμε ξανά τη δύναμη και να προχωρήσουμε.

 

9)   Είναι το βιβλίο σας ένας οδηγός αυτογνωσίας και πόσο σημαντική είναι η αυτογνωσία για την αυτοδιάθεση και εν τέλει την ευτυχία;

     Το βιβλίο είναι ένας οδηγός ψυχοθεραπείας που οδηγεί στην αυτογνωσία αλλά και στην αγάπη εαυτού. Μέσα από τα παραδείγματα των πρωταγωνιστών ο αναγνώστης καταλαβαίνει ξεκάθαρα ότι η αγάπη για τον εαυτό μας αλλά και να γνωρίζουμε τον εαυτό μας είναι το πιο σημαντικό νόημα της ζωής. Ναι αυτά τα δύο μας οδηγούν στην ευδαιμονία διότι το να ζεις με τον πραγματικό και λυτρωμένο εαυτό σου είναι η μεγαλύτερη ευτυχία που μπορείς να νιώσεις.

 

10)                 Κλείνοντας, αφού σας ευχαριστήσουμε, θα θέλατε να προσθέσετε κάτι για το βιβλίο σας και να μας μιλήσετε για τα μελλοντικά συγγραφικά σας βήματα;

 

     Κλείνοντας Θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να σας ευχαριστήσω για την συνέντευξη αυτή που μου δόθηκε η ευκαιρία ακόμα μια φορά να μιλήσω για το βιβλίο μου. Ένα βιβλίο που γράφτηκε μόνο για έναν λόγο. Αν μπορώ να σώσω έναν άνθρωπο από τον εφιάλτη της κακοποίησης θα είμαι ευτυχισμένη. Αν μπορώ να σώσω  περισσότερους θα είμαι τρισευτυχισμένη.

 

[ «...τη μίσησα εκείνη τη μέρα. Ήθελα να τη βρίσω και να της πω ότι είναι άδικο αυτό που κάνει. Οι μανάδες ταΐζουν κυριολεκτικά και μεταφορικά τα παιδιά τους. Το τάισμα της μάνας είναι δύναμη και ώθηση στο παιδί να συνεχίσει δυνατό και σίγουρο». Ένας σύντομος γάμος που λαμβάνει τέλος με βίαιο τρόπο. Ένα παιδί το οποίο αντιμετωπίζεται ως ανάμνηση από ένα τραυματικό παρελθόν και εγκαταλείπεται στην οικογένεια του πατέρα του. Μια οικογένεια κακοποιητική και ένας πατέρας βάναυσος, αληθινό ανθρωπόμορφο κτήνος. Μια μητέρα που επιστρέφει για να σώσει την κόρη της, στην ψυχή της οποίας οι πληγές από τις εμπειρίες της μοιάζουν αγιάτρευτες. Πληγές που καταδιώκουν το παιδί αυτό και στην ενήλικη του ζωή και το ωθούν να αναζητήσει ψυχολογική υποστήριξη. Λίγο πριν κλείσει τα σαράντα, η Μαριάννα, χτυπημένη από την κατάθλιψη, φτάνει στο ιατρείο του ψυχιάτρου-ψυχοθεραπευτή Νικολάου, κάθεται στην αναπαυτική του καρέκλα και θυμάται όλα όσα την τσάκισαν. Συνεδρία τη συνεδρία, χρόνο με τον χρόνο, καταφέρνει να εξομολογηθεί τα πάντα και να γιατρευτεί, τόσο από το νοσηρό παρελθόν της, όσο και από τη δύσκολη καθημερινότητά της. Ένα μυθιστόρημα σε δύο χρόνους, με ωμό ρεαλισμό που φέρνει στο προσκήνιο τον υπέρτατο αγώνα ενός βασανισμένου ανθρώπου να βγει από το σκοτάδι στο φως, έχοντας πολύτιμο αρωγό την ψυχοθεραπεία].