"Το διάβασμα μπορεί να βελτιώσει την Ψυχική Υγεία" επιμέλεια Ελένης Χριστοδουλάκη Ψυχολόγου

      Μία νέα έρευνα μελετά την επίδραση του διαβάσματος σε ποικίλες πτυχές της ψυχικής υγείας.

     Πολλοί βιβλιόφιλοι ανησυχούν ότι η ευρέως διαδεδομένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οδηγεί σε πτώση στο διάβασμα βιβλίων. Όμως, ένας σημαντικός αριθμός ερευνών, δείχνει ότι οι τάσεις στο διάβασμα βιβλίων έχουν παραμείνει σταθερές τις δύο τελευταίες δεκαετίες.

Για παράδειγμα, μια δημοσκόπηση του 2017 βρήκε ότι το 35% των Αμερικανών, διαβάζουν 10 ή περισσότερα βιβλία το χρόνο, στο ίδιο επίπεδο με το 2002. Παρομοίως, μία έρευνα σε ένα ερευνητικό φόρουμ, βρήκε ότι οι σχετικές με το διάβασμα συνήθειες, παρέμειναν κατά κύριο λόγο απαράλλαχτες από το 2012 έως το 2016, με τον μέσο άνθρωπο να διαβάζει 4 βιβλία το χρόνο.

Περιέργως, αυτή η έρευνα βρήκε ότι το 27% των Αμερικανών δεν διάβασαν καθόλου βιβλία το 2016.

       

Βιβλιοθεραπεία

     Μία σχετικά άγνωστη παρέμβαση για την ψυχική υγεία είναι η βιβλιοθεραπεία ή η θεραπεία διαβάσματος. Αυτή αναφέρεται κυρίως σε οργανωμένα προγράμματα διαβάσματος βιβλίων, τα οποία εφαρόζονται από κλινικές, βιβλιοθήκες ή σχολεία, που στοχεύουν στην ανάκαμψη ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Τέτοιου είδους ομάδες παραμένουν στην αφάνεια, παρά τις προσπάθειες οργανισμών, όπως ο Αμερικάνικος Σύνδεσμος Βιβλιοθηκών, που φιλοξενεί αρκετές πηγές βιβλιοθεραπείας στον ιστότοπό του για ενήλικες και παιδιά.

Ο όρος βιβλιοθεραπεία χρησιμοποιείται επίσης, για να αναφερθούμε στο αυτο-παρακινούμενο διάβασμα βιβλίων, που κάνει ένα άτομο με ψυχική ασθένεια. Αυτό μπορεί να το προτείνει κάποιος ειδικός ψυχικής υγείας, κάποιο μέλος της οικογένειας, ή απλά να το ακολουθήσει κάποιος από μόνος του.

Αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει αν η βιβλιοθεραπεία μπορεί να διευκολύνει την ανάκαμψη από μια ψυχική ασθένεια. Σε μια 3ετή μελέτη, παρατηρήθηκε μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων μετά από ένα πρόγραμμα βιβλιοθεραπείας, εύρημα που επαναλήφθηκε σε πιο πρόσφατες επαναναλύσεις και συστηματικές ανασκοπήσεις.

Μυθιστορήματα

     Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός, ότι αρκετές μελέτες δείχνουν ότι το διάβασμα μυθιστορημάτων, μπορεί να ωφελήσει ιδιαίτερα ανθρώπους με ή χωρίς προβλήματα ψυχικής υγείας. Οι μελέτες αυτές υποδεικνύουν ότι το διάβασμα μυθιστορημάτων, μπορεί να αυξήσει την ενσυναίσθηση του αναγνώστη, τις κοινωνικές του δεξιότητες και την διαπροσωπική κατανόηση (γνωστή ως «θεωρία του νου»).

Η έρευνα αυτή υποδεικνύει ότι οι αναγνώστες μπορούν να εμβαθύνουν πολύ στους χαρακτήρες και στα σενάρια, κάτι που τους προσφέρει μια καλύτερη κατανόηση της κοινής μας ανθρωπιάς και των κοινών μας δυσκολιών. Οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι τα μυθιστορήματα μπορούν να αυξήσουν και μας βοηθούν να κατανοήσουμε την κοινωνική εμπειρία μας.

Κατ' επέκταση αυτής της έρευνας, θα πρέπει να προτείνουμε μυθιστορήματα στους μαθητές, με σκοπό να αυξήσουν την κατανόησή τους σχετικά με την ψυχική υγεία. Ένα αγαπημένο βιβλίο είναι Το Άλικο Γράμμα από τον Ναθάνιελ Χόθορν, το οποίο προσφέρει στους αναγνώστες μια βαθιά κατανόηση της αποξένωσης, της μοναξιάς, της διαπόμπευσης, του στίγματος και του κοινωνικού αποκλεισμού που συχνά βιώνουν οι άνθρωποι με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Αυτοβιογραφία και Διηγήσεις Ανάκαμψης

    Αρκετοί θαρραλέοι άνθρωποι με ψυχική ασθένεια, έχουν δημοσιεύσει οδυνηρά αυτοβιογραφικά απομνημονεύματα, που περιγράφουν λεπτομερώς τις εμπειρίες της ζωής τους. Αυτά τα βιβλία, συχνά αναπαριστούν αμφότερα την ταλαιπωρία και τον ψυχικό πόνο που προκαλείται από την ψυχική ασθένεια, καθώς επίσης και το ταξίδι της ανάκαμψης και χρήσιμες στρατηγικές ανθεκτικότητας.

Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο εξέτασε το πώς το διάβασμα διηγήσεων ανάκαμψης επηρεάζει θετικά τους ανθρώπους με ψυχική ασθένεια. Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι το διάβασμα αυτών των διηγήσεων, μπορεί να αυξήσει τη σύνδεση και την κατανόηση της ανάκαμψης, ενώ παράλληλα να επιβεβαιώσει την προσωπική εμπειρία και να μειώσει το στίγμα.

Θρησκεία και Πνευματικότητα

   Τελικά, πολλές έρευνες δείχνουν πως υπάρχει μια ισχυρή και σταθερή σχέση ανάμεσα στη θρησκευτικότητα και την ψυχική υγεία.

Ένα αναπόσπαστο κομμάτι της θρησκευτικότητας, περιλαμβάνει το τακτικό διάβασμα ιερών κειμένων, κάτι το οποίο μπορεί να προσφέρει αρκετή παρηγοριά και υποστήριξη σε πιστούς, που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας.

Αυτό είναι το αποτέλεσμα που παρουσιάζει μία έρευνα, σχετικά με την ανάκαμψη από ψυχική ασθένεια στους Αφροαμερικανούς. Στην πορεία αυτής της έρευνας, πολλοί συμμετέχοντες αναφέρουν ότι η μελέτη της Αγίας Γραφής, τα κείμενα θείας λειτουργίας και άλλα θρησκευτικά αναγνώσματα, έχουν διευκολύνει την ανάκαμψή τους, με έναν συμμετέχοντα να περιγράφει πως: αυτό είναι που πραγματικά με έκανε να παραμένω λογικός.

Κατά τον ίδιο τρόπο, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι βασισμένες στην ενσυνειδητότητα προσεγγίσεις, μπορούν να βελτιώσουν την ανάκαμψη από την ψυχική ασθένεια. Σε μια νέα μελέτη, νεαροί άντρες με προβλήματα ψυχικής υγείας συχνά αναφέρουν ότι διαβάζουν βιβλία σχετικά με την ενσυνειδητότητα, για να βελτιώσουν την ψυχική τους υγεία, με συχνά αναφερόμενο το βιβλίο του Eckhart Tolle Η Δύναμη Του Τώρα.

Συμπέρασμα

    Συμπερασματικά, τα βιβλία είναι ανεκτίμητης αξίας, αλλά παραμένουν μία ανεκμετάλλευτη πηγή που μπορεί να αυξήσει την ενσυναίσθηση, να βελτιώσει την ανάκαμψη και να δώσει κίνητρο στα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Ως εκ τούτου, όλοι θα έπρεπε να ενθαρρύνονται να διαβάζουν, αλλά ιδιαίτερα όσοι αντιμετωπίζουν κάποια ψυχική ασθένεια -είτε μέσω των ομάδων βιβλιοθεραπείας ή μέσω της ατομικής παρακίνησης από την οικογένεια, τους φίλους ή τους ειδικούς ψυχικής υγείας.

Κατά τον θάνατο της πολυαγαπημένης νεότερης αδερφής του, ο διάσημος Βικτωριανός συγγραφέας Lord Thomas Macaulay έγραψε: το γεγονός ότι δεν έχω βυθιστεί εντελώς μετά από αυτό το χτύπημα, το οφείλω κατά κύριο λόγο στην λογοτεχνία. Η λογοτεχνία έχει σώσει την ζωή μου και τον σκοπό μου.

 Πηγή: psychologytoday.com
 Απόδοση: Ελένη Χριστοδουλάκη, Ψυχολόγος
 Επιμέλεια: PsychologyNow.gr 

https://www.psychologynow.gr/psyxologia-texni/vivlia/8208-to-diavasma-borei-na-veltiosei-tin-psyxiki-ygeia.html