ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ, ΑΜΠΝΤΟΥΛΡΑΖΑΚ ΓΚΟΥΡΝΑ Μετάφραση Κατερίνα Σχινά ,Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ

     Τον περασμένο Μάρτη κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ το έργο  του νομπελίστα συγγραφέα ΑΜΠΝΤΟΥΛΡΑΖΑΚ ΓΚΟΥΡΝΑ με τίτλο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ, σε μετάφραση Κατερίνας Σχινά.

     O ΑΜΠΝΤΟΥΛΡΑΖΑΚ ΓΚΟΥΡΝΑ τιμήθηκε με το Βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας το 2021. Είναι συγγραφέας δέκα μυθιστορημάτων: Memory of Departure, Pilgrims Way, Dottie, Paradise (στη βρα­χεία λίστα για τα βραβεία Booker και Whitbread), Admiring Silence, By the Sea (στη μακρά λίστα για το βραβείο Booker Prize και στη βραχεία λίστα για το βραβείο των Los Angeles Times), Desertion (στη βραχεία λίστα για το Βραβείο των Συγγραφέων της Κοινοπολιτείας), The Last Gift, Gravel Heart και ΑΛΛΕΣ ΖΩΕΣ (στη βραχεία λίστα για το Βραβείο Orwell, στη μακρά λίστα για το Βραβείο Walter Scott). Είναι ομότιμος καθηγητής Αγγλικής και Μετααποικιακής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ. Ζει στο Καντέρμπουρι.

     Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφόρησε το 2022 το ΑΛΛΕΣ ΖΩΕΣ, ενώ ετοιμάζονται και άλλα βιβλία του.

     [Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γιουσούφ και το πήραν απροσδόκητα από το σπίτι του στα δώδεκά του χρόνια. Θυμόταν ότι έφυγε την εποχή της ξηρασίας, τότε που κάθε μέρα ήταν ίδια με την προηγούμενη. Απρόσμενα λουλούδια άνθιζαν και αμέσως μαραίνονταν. Παράξενα έντομα ξεπρόβαλλαν κάτω από τους βράχους και σπαρταρούσαν ώσπου να πεθάνουν κάτω από το διάπυρο φως. Ο καύσωνας έκανε τα μακρινά δέντρα να τρεμίζουν μέσα στη λάβρα, τα σπίτια να αναριγούν και να ανυψώνονται, πασχίζοντας να πάρουν ανάσα. Σύννεφα σκόνης αναδύονταν σε κάθε βήμα· μια μουδιασμένη ακαμψία σαβάνωνε τις ώρες της μέρας. Παρόμοιες στιγμές επανέρχονταν με αδήριτη ακρίβεια κάθε τέτοια εποχή. Είδε τους δύο Ευρωπαίους στην αποβάθρα, τους πρώτους που είχε αντικρίσει στη ζωή του. Δε φοβήθηκε, όχι στην αρχή, τουλάχιστον…]

     Ένα ταξίδι σε μέρη της Αφρικής, στο οποίο αναφαίνονται οι ταξικές διαφορές, η φτώχια και η σκλαβιά είναι ο κεντρικός άξονας στον οποίο στηρίζεται η αφήγηση. Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε έξι μέρη και η αφήγηση εκτυλίσσεται τριτοπρόσωπα προσθέτοντας έτσι έναν δραματικό τόνο στην εξέλιξη της ιστορίας.

     Η αφήγηση παρακολουθεί τον Γιουσούφ, ο οποίος γεννήθηκε σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Αφρικής στα τέλη του 19^ου αιώνα, πουλήθηκε από τους γονείς του σε κάποιον πλούσιο Άραβα και μεγαλώνει μαζί του ως σκλάβος του ουσιαστικά. Καθώς οι Ευρωπαίοι φτάνουν και αποικούν σιγά σιγά τον τόπο ο συγγραφέας βρίσκει την ευκαιρία να παρουσιάσει την αντίφαση ανάμεσα στην ελευθερία των ανθρώπων αυτών και τη σκλαβιά του Γιουσούφ. Όταν ο Αζίζ, ο πλούσιος Άραβας, αφέντης του Γιουσούφ ξεκινήσει ένα ταξίδι με καραβάνια στην αφρικανική ενδοχώρα και πάρει μαζί του τον Γιουσούφ τότε η αφήγηση του νομπελίστα συγγραφέα θα αναδείξει όλες τις κοινωνικές ανισορροπίες της εποχής και του τόπου, τις ταξικές διαφορές, την υποδούλωση των ανθρώπων, το εμπόριο, την ανθρώπινη δυστυχία, την εξαθλίωση και τον μουσουλμανικό τρόπο ζωής. Ο Γιουσούφ όμως θα βρεθεί αντιμέτωπος όχι μόνο με αυτά αλλά και με την προσωπική του κατάσταση, την πίκρα του για την εγκατάλειψή του από τους γονείς του, την αγάπη που τρέφει γι’ αυτούς αλλά και με μια αγάπη με έντονο το ρομαντικό στοιχείο. Η ψυχή του γεμίζει αντιφάσεις αλλά και συγκρουσιακά συναισθήματα, όταν ο Γιουσούφ οικειοθελώς θα προτιμήσει να παραμείνει με τον Αζίζ, υπηρέτης του και όχι την ελευθερία του.

Ποιες συνθήκες αναγκάζουν έναν άνθρωπο να προτιμήσει εν τέλει την ανυπαρξία της σκλαβιάς από την κατάκτηση της προσωπικής του ελευθερίας; Πώς ορίζεται εντός τους ο προσωπικός τους παράδεισος; Μπορεί ο παράδεισος να κρύβει την αιχμαλωσία;

     Ο συγγραφέας παρουσιάζει όλα αυτά τα ερωτήματα μέσα από μια αφήγηση έντονου κοινωνικού χαρακτήρα. Παρουσιάζει τη δύναμη της αυτοδιάθεσης, τους κοινωνικούς και ταξικούς περιορισμούς της, τη σχέση της με τη θρησκεία και τις νοοτροπίες της εποχής και τις πεποιθήσεις που εξαναγκάζουν τον άνθρωπο στην αυτοπαραίτηση, την αυτοπεριθωριοποίηση αλλά και την περιθωριοποίηση που υπαγορεύει ο ιμπεριαλισμός υπό το πρίσμα της αποικιοκρατίας.

     Ένα αξιόλογο βιβλίο από έναν συγγραφέα που δικαίως τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.