Η νεαρή νύφη, ΑΛΕΣΣΑΝΤΡΟ ΜΠΑΡΙΚΚΟ Μετάφραση Άννα Παπασταύρου, εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

     Ο πολυγραφότατος συγγραφέας Αλεσσάντρο Μπαρίκκο γεννήθηκε στο Τορίνο. Έχει γράψει µυθιστορήµατα, θεατρικά έργα και δοκίµια. Ο Castelli di rabbia, 1991 (Όνειρα από γυαλί, Εκδόσεις Πατάκη, 2001, νέα έκδοση µε τίτλο Kάστρα της οργής, 2021), το πρώτο του µυθιστόρηµα, τιµήθηκε µε το βραβείο Campiello στην Ιταλία και το Prix Medicis etranger στη Γαλλία. Το Oceano mare, 1993 (Ωκεανός, Εκδόσεις Πατάκη, 1999), πήρε το βραβείο Viareggio και το Palazzo al Bosco στην Ιταλία. Ακολούθησε το Μετάξι, 1996 (Εκδόσεις Πατάκη, 1997), που µεταφράστηκε σε περισσότερες από σαράντα γλώσσες, ενώ το 2004 εξέδωσε και µια σύγχρονη εκδοχή της Ιλιάδας (Οµήρου Ιλιάδα, Εκδόσεις Πατάκη, 2006, νέα έκδοση 2020).

Στα ελληνικά έχουν εκδοθεί επίσης τα έργα του Χιλιαεννιακόσια: Ένας µονόλογος, 1994 (Άγρα, 2002), City, 1999 (Εκδόσεις Πατάκη, 2001), Χωρίς αίµα, 2002 (Εκδόσεις Πατάκη, 2005, νέα έκδοση 2020), Ιστορία σαν παραµύθι, 2005 (Εκδόσεις Πατάκη, 2008, νέα έκδοση 2020), Προς Εµµαούς, 2009 (Εκδόσεις Πατάκη, 2012), Μίστερ Γκουίν, Τρεις φορές το ξηµέρωµα, 2011 (Εκδόσεις Πατάκη, 2019).

     Η νεαρή νύφη κυκλοφόρησε και πάλι από τις Εκδόσεις Πατάκη, φέτος τον Μάρτιο σε μετάφραση Άννας Παπασταύρου.

          […Το είχαν ξεχάσει, αυτό ήταν όλο. Τα πάντα ήταν συμφωνημένα, αλλά πριν από τόσο πολύ καιρό, που δεν θυμόνταν πια τίποτα συγκεκριμένο. Δεν έπρεπε να βγει το συμπέρασμα πως είχαν αλλάξει γνώμη: σε κάθε περίπτωση κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ κοπιαστικό. Όταν αποφάσιζαν κάτι, δεν το άλλαζαν ποτέ, σ’ εκείνο το σπίτι, για προφανείς λόγους οικονομίας συναισθημάτων. Απλώς, ο χρόνος είχε περάσει με μια ταχύτητα που δεν είχαν νιώσει την ανάγκη να καταγράψουν, και τώρα η νεαρή Νύφη ήταν εκεί, πιθανότατα για να κάνει αυτό που από καιρό είχε συμφωνηθεί, με την επίσημη έγκριση όλων: να παντρευτεί τον Γιο. Ήταν σπαστικό να παραδεχτούν, μένοντας στα γεγονότα, ότι ο Γιος δεν ήταν εκεί. Ωστόσο δεν τους φάνηκε απαραίτητο να χασομερήσουν σε αυτή τη λεπτομέρεια, κι έτσι αυτό στο οποίο αφοσιώθηκαν ανενδοίαστα ήταν ένα κεφάτο γενικό καλωσόρισμα εν χορώ, αμυδρά ανακατεμένο με έκπληξη, ανακούφιση και ευγνωμοσύνη […] ότι ο Γιος και η νεαρή Νύφη είχαν γνωριστεί όταν εκείνη ήταν δεκαπέντε χρονών κι αυτός δεκαοχτώ και κατέληξαν σταδιακά να αναγνωρίσουν, ο ένας στο πρόσωπο του άλλου, ένα σπουδαίο φάρμακο στην αναποφασιστικότητα της καρδιάς και την πλήξη της νιότης…]

       Η δεκαοχτάχρονη νεαρή νύφη, η ηρωίδα που έδωσε και τον τίτλο στο έργο, φτάνει απρόσμενα στο σπίτι του μέλλοντα συζύγου της, μα εκείνος δεν είναι εκεί, βρίσκεται μακριά σε επαγγελματικό ταξίδι για την επιχείρηση κλωστοϋφαντουργίας της οικογένειας. Την υποδέχεται η λαμπερή και εξαιρετικά όμορφη παρ όλη την ηλικία, πεθερά της, ο καλόψυχος πεθερός της, η κόρη της οικογένειας, το όμορφο και ανάπηρο κορίτσι, και ο θείος της οικογένειας. Στο σπίτι βρίσκεται ακόμα και ο οικονόμος της οικογένειας, ο άψογος Μοντέστο, ο φύλακας των μυστικών όλων. Είναι αυτός που θα πρέπει να «δείξει τους κανόνες» που καθορίζουν τη ζωή μέσα σε αυτό το σπίτι, αφού γνωρίζει τα πάντα για τον κάθε ένοικο του, τα ονόματα των οποίων δεν είναι γνωστά. Και όλοι όσοι ζουν σε αυτό το σπίτι περιμένοντας τον γιο και αρραβωνιαστικό της νεαρής νύφης, παραμένουν απομονωμένοι ψυχικά με τους δικούς τους φόβους και τα δικά του μυστικά ο κάθε ένας. Τώρα, εναπόκειται στη νεαρή νύφη να ανακαλύψει, μέρα με τη μέρα, την αλήθεια που κρύβεται στη νέα της οικογένεια.

 Ο χρόνος φαίνεται να κυλάει αργά στην προσμονή της επιστροφής του γιου, φέρνοντας μαζί του όλα όσα φοβούνται, όλα όσα ελπίζουν, όλα όσα κρύβουν τα μέλη αυτής της οικογένειας. Κάθε ημέρα όλα είναι κανονικά, κάθε νύχτα όλοι είναι φοβισμένοι, αφού για γενιές ολόκληρες, τα μέλη της οικογένειας, πέθαιναν νύχτα. Τι κρύβεται όμως στο εσωτερικό αυτού του σπιτιού; Εκεί όπου όλοι σέβονται την ησυχία του Πατέρα, η ανάγνωση βιβλίων είναι απαγορευμένη, που όλοι επιθυμούν μόνο την ευτυχία και μοιράζονται παράξενες συνήθειες και καθημερινά στερεότυπα στη λειτουργία του, ειδικά στο πρωινό γεύμα.

Πού θα οδηγηθούν τα βήματα της νεαρής νύφης μετά την παραμονή της σε αυτήν την αλλόκοτη οικογένεια;

     Ο συγγραφέας σε ένα ουσιαστικά απροσδιόριστο χωροχρονικό πλαίσιο που μοιάζει να τοποθετείται στις αρχές του 20^ου αιώνα, καταφέρνει μέσα από μια φαινομενικά αργή και ήρεμη ιστορία, να οδηγήσει τον αναγνώστη στο τι κρύβει στον ψυχισμό του κάθε ήρωας και κατ’ επέκταση και κάθε άνθρωπος. Με εναλλαγές στην αφήγηση αφού και οι αφηγητές είναι πολλοί και το είδος της αφήγησης αλλάζει, σε αυτό το σουρεαλιστικό θα λέγαμε έργο, η παράξενη οικογένεια μάς μιλά για την αναμονή, τον παραλογισμό, τον αισθησιασμό, την αδυναμία αντιμετώπισης προβλημάτων, τη φυγή όπως αυτή που θα πραγματοποιήσει ο θείος, δραπετεύοντας από την ίδια του τη ζωή στον ύπνο του. Ο αναγνώστης θα προβληματιστεί για τη ζωή, για τις κοινωνικές συνθήκες που την καθορίζουν, για την αξία των βιβλίων, για τις σχέσεις, για την ίδια τη ψυχή. Και η κεντρική ηρωίδα, η εμβληματική νεαρή νύφη είναι αυτή που υφίσταται την πιο μεγάλη μεταμόρφωση περνώντας από την αρχική αθωότητα της, στη μορφή μιας νέας γυναίκας.

Οι ήρωες αυτού του βιβλίου παλινωδούν ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι τους, στις σκιές που κρύβονται στον χαρακτήρα τους και μέσα από τη ζωή τους θα αναδειχθεί η αξία που υπάρχει στα όνειρα, η αγωνία της ζωής, τα ένστικτα, το άγχος για την εξέλιξη, και τα πάθη.  Και μέσα σε όλα αυτά καταλυτική είναι η παρουσία του συγγραφέα που παρεμβαίνει στη ζωή των ηρώων με έναν μοναδικό τρόπο.

    Όπως έγραψε και η  Corriere della Serra το βιβλίο αυτό είναι η "Υπνωτιστική ιστορία μύησης στον έρωτα με άρωμα Παζολίνι". Το βέβαιο είναι ότι πρόκειται για ένα ευανάγνωστο βιβλίο που θα σας κρατήσει μια πολύ ενδιαφέρουσα συντροφιά.

 

     «Στις αρχές του εικοστού αιώνα, σε μια εξοχική βίλα στον ιταλικό βορρά, φτάνει, από την Αργεντινή, η νεαρή μέλλουσα Νύφη. Η Οικογένεια την υποδέχεται, χωρίς να δώσει ιδιαίτερη σημασία, ο Γιος δε βρίσκεται εκεί, είναι στην Αγγλία, απασχολημένος με υποθέσεις της ανθηρής υφαντουργικής επιχείρησης. Στέλνει όμως εντυπωσιακά δώρα, ξανά και ξανά. Και η Νύφη τον περιμένει, μέσα στο προστατευμένο περιβάλλον του σπιτιού και τις επιβεβλημένες ιεροτελεστίες του. Οι ατέλειωτες μέρες οργανώνονται γύρω από τα λουκούλλεια πρωινά, πανδαισίες γεύσεων και αισθήσεων, οι πρώτες νυχτερινές ώρες είναι ώρες αγωνίας, καθώς όλοι οι θάνατοι στην οικογένεια κατά τα τελευταία εκατόν δεκατρία χρόνια ήρθαν με το σκοτάδι. Ο οικονόμος Μοντέστο περιφέρεται, δραστήριος και ακριβής, εγγυώμενος τους ρυθμούς της μικρής κοινωνίας. Ο Θείος ενεργεί και αποφασίζει πίσω από το πέπλο μιας υπνηλίας που δεν τον εγκαταλείπει ούτε την ώρα που παίζει τένις. Ο Πατέρας, μειλίχιος και σταθερός, κατεβαίνει στην πόλη κάθε Πέμπτη. Η Κόρη παλεύει ενάντια στον εφιάλτη της νύχτας. Η Μητέρα ζει στην αύρα της μυθολογικής της ομορφιάς. Όλα δείχνουν να συγκλίνουν προς την αναμονή του Γιου, που εξακολουθεί να στέλνει δώρα και να παραμένει άφαντος...»

     "Ιστορία χαμένης αθωότητας, δοσμένη με αληθινή συγκίνηση"              (The New Yorker)

     "Ο Μπαρίκκο συνθέτει ένα έργο μεγάλης κομψότητας και ιδιαίτερου ερωτισμού" (The Wall Street Journal)

     "Σαγηνευτικό μυθιστόρημα με θέμα την αναμονή, οξυδερκής στοχασμός για τη φύση της ίδιας της γραφής" (LivresHebdo)

     "Υπνωτιστική ιστορία μύησης στον έρωτα με άρωμα Παζολίνι" (Corriere della Serra)