Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΙΩΤΣΑΣ ΣΥΝΟΜΙΛΕΙ ΜΕ ΤΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ

Το Ξεχωριστό Παιδί του Γιώργου Γιώτσα, κυκλοφόρησε τον Μάιο από τις εκδόσεις BELL και είναι η αφορμή για τη συνέντευξη που ακολουθεί. Ο Γιώργος Γιώτσας, μας μίλησε για το βιβλίο του, γενικά για την συγγραφή και τον τρόπο που εκείνος γράφει τα βιβλία του, για το πώς δημιουργήθηκε η ιδέα της συγγραφής του νέου του έργου, για τα μηνύματα που περνούν αβίαστα στους αναγνώστες, για τις δύσκολες σκηνές που έπρεπε να αφηγηθεί καθώς και για τα μελλοντικά συγγραφικά του σχέδια.

     Αν και στο σημείωμα του συγγραφέα που υπάρχει στο βιβλίο ο Γιώργος Γιώτσας μοιράζεται μαζί μας όλα όσα νιώσαμε κι εμείς στο αναγνωστικό μας ταξίδι με το Ξεχωριστό παιδί αλλά και όλα όσα θα θέλαμε να τον ρωτήσουμε, για όσους δεν έχουν διαβάσει ακόμα αυτό το βιβλίο, μπορούμε να πούμε ότι και στην εκ βαθέων συνέντευξη που ακολουθεί ο συγγραφέας απαντά στις ερωτήσεις μας με κατάθεση ψυχής σε μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης της κοινωνίας για τον αυτισμό, ενώ είναι άξιο αναφοράς το γεγονός πως στο τέλος προτείνει υπηρεσίες και οργανισμούς που μπορούν να απευθυνθούν οι γονείς με παιδιά στο φάσμα του αυτισμού για υποστήριξη και βοήθεια .

     Τον ευχαριστούμε θερμά για αυτήν την τόσο ενδιαφέρουσα συνέντευξη που τόσο πρόθυμα μας παραχώρησε ο συγγραφέας.

     Οι γονείς του συγγραφέα έζησαν τα παιδικά τους χρόνια στην επαρχία αλλά ο Γιώργος Γιώτσας έμελλε να γεννηθεί και να μεγαλώσει στην Αθήνα. Απ’ το σχολείο άρχισε να γράφει ιστορίες και παραμύθια, όμως η συγγραφή θα τον κέρδιζε αρκετά χρόνια αργότερα. Ασχολήθηκε με το σκίτσο, τα κόμικς, το τραγούδι και την ηθοποιία. Όταν η συγγραφή επέστρεψε στη ζωή του, την αποδέχτηκε με αγάπη και ειλικρίνεια. Έμπνευση βρήκε τις μικρές ώρες της νύχτας, μόνος, σε μια ρεσεψιόν ξενοδοχείου. Είναι ήδη πολυβραβευμένος συγγραφέας σε Ελλάδα και Αμερική. Όλα τα βιβλία του έχουν συλλέξει βραβεία και διακρίσεις, αλλά πάνω απ’ όλα την αγάπη του αναγνωστικού κοινού, κάτι για το οποίο είναι ευγνώμων. Το Κάτω από το Κρεβάτι, ύστερα από ψηφοφορία 170.000 αναγνωστών, αναδείχθηκε στα δέκα καλύτερα βιβλία του είδους στα Public Book Awards. Ο συνάδελφός του Γιάννης Μαργέτης έγραψε ότι «ο Γιώργος Γιώτσας αγαπάει αυτό που κάνει», ενώ ο Αντώνης Παναγιωτόπουλος-Πιπεριάν τον χαρακτήρισε «ανθρώπινο συγγραφέα». Esquire, Mystery, TV Zapping και Athens Voice είναι κάποια από τα μέσα που φιλοξένησαν συνεντεύξεις του και αφιερώματα. Ο Γιώργος συνεχίζει να γράφει με συνέπεια, και αυτό τον καιρό ετοιμάζει τα επόμενα συγγραφικά ταξίδια. Το Κουτί είναι το πρώτο του μυθιστόρημα από τις Εκδόσεις BELL.

 

1)   Κύριε Γιώτσα σας καλωσορίζουμε στο fractal.gr  για να μιλήσουμε κυρίως για το βιβλίο σας με τίτλο Το ξεχωριστό Παιδί που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις BELL. Ας ξεκινήσουμε με το πώς προέκυψε η ιδέα και η συγγραφή του;

     Αγαπητή Βιργινία Αυγερινού, σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία και την τόσο ενδιαφέρουσα συνέντευξη. Το έναυσμα για να γράψω "Το ξεχωριστό παιδί" (ένα βιβλίο που με απασχόλησε συγγραφικά για περίπου τρία χρόνια) ήταν ο αυτισμός του παιδιού μου και όσα αντιμετωπίζουμε εμείς και πολλές ακόμα οικογένειες παιδιών στο φάσμα. Σκέφτηκα να γράψω μια ιστορία που να συνδυάζει την τέχνη μου ως συγγραφέα, μαζί με την προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κόσμου για τον αυτισμό -και μέσα του υπάρχει διάχυτη η αγάπη μου για το ξεχωριστό παιδί. Το αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο με έντονα συναισθήματα αλλά και πλοκή που παντρεύει στοιχεία κοινωνικά κατά κύριο λόγο αλλά και fantasy, με εντονότερο την επιστροφή του χαρακτήρα Σκοτεινού, όπου στο “Ξεχωριστό παιδί” αναφέρεται ως “Σκοτάδι”.

2)   Το προηγούμενο έργο σας ΤΟ ΚΟΥΤΙ, ήταν ένα έργο στο οποίο αναφάνηκαν και πάλι κοινωνικά προβλήματα όπως ο ρατσισμός, το bullying, η βία και η εκμετάλλευση.  Όμως ήταν και ένα έργο για την αγάπη, την ελπίδα και τη φιλία.  Σε αυτό το έργο συναντάμε το θέμα του αυτισμού και της αναπηρίας με τις αντιδράσεις του κοινωνικού περίγυρου καθώς και την εκμετάλλευση, αλλά, συνάμα, βλέπουμε τα όνειρα των ανθρώπων, τον έρωτα, και κυρίως την αγάπη. Σας απασχολούν κυρίως κοινωνικά θέματα σύγχρονου προβληματισμού στα έργα σας;

     Η αλήθεια είναι ότι οι αναγνώστες με γνώρισαν και αγάπησαν ως συγγραφέα της λογοτεχνίας του φανταστικού -κάτι που συνεχίστηκε και εμπλουτίστηκε με βραβεία και διακρίσεις για πάνω από δέκα χρόνια. Αλλά καθώς έγινα γονιός, άρχισα να αλλάζω ως άνθρωπος -θέλω να πιστεύω πως ξεκίνησα να βελτιώνομαι, να αποκτώ κοινωνικές ανησυχίες και νέες σκέψεις μαζί με τις νέες αυτές ευθύνες και χαρές -και όλα αυτά φάνηκαν στην λογοτεχνική στροφή που συνειδητά -και με ρίσκο που δικαιώθηκε με εκκωφαντικό στ' αλήθεια τρόπο, τόσο με σπουδαίες βραβεύσεις, όσο κυρίως με την αγάπη των αναγνωστών-  έκανα, αρχικά με “Το κουτί”, και εν συνεχεία με το σε αρκετά σημεία βιωματικό “Το ξεχωριστό παιδί”, βήματα προς τα μπροστά. Σαφώς με απασχολούν και ως γονιό και ως ανεξάρτητο άνθρωπο τα κοινωνικά θέματα της σύγχρονης εποχής, ενώ ως συγγραφέας ανακαλύπτω, μια γραφή που εξελίσσεται μαζί με τις ανησυχίες και τη φαντασία μου· μια γραφή που διαφοροποιείται, και είμαι στα αλήθεια περήφανος για αυτό.

3)   Ο Ηλίας είναι ένας ήρωας που αντιμετωπίζει τραγικότητα στη ζωή του. Μπορεί να τις ξεπεράσει τελικά και πώς μπορεί να λειτουργήσει στη ζωή του μια αναπάντεχη πρόταση;

     Ο ήρωας μας σιγά σιγά κατρακυλά σε μια έντονη αίσθηση, σε μια επίμονη δυσφορία. Όπως μας λέει, "Δεν είναι κατάθλιψη, μοιάζει περισσότερο με τη σαγήνη της μελαγχολίας". Όπως και αν το περιγράφει ο ίδιος όμως, είναι σαρωτικό για τη ζωή του -απόλυτο. Νιώθει βαθιά μέσα του, πως έχει αποτύχει ως γονιός απέναντι στο ξεχωριστό παιδί, αλλά και ως σύζυγος, ως άνθρωπος... ακόμα και ως συγγραφέας. Η αναπάντεχη πρόταση της άγνωστης γυναίκας στο μπαρ, θέτει σε κίνηση δυνάμεις που ο Ηλίας δεν ήξερε πως έχει και άλλες που ανακαλύπτει σταδιακά, μια πρόταση εν τέλει, που αποδεικνύεται καταλυτική για τις πράξεις του, για την ίδια του τη ζωή. Προσφέρει τη δυνατότητα δράσης, εξιλέωσης, ευτυχίας... τη στιγμή που είναι ντυμένη με τον πιο αρχέγονο τρόμο του ανθρώπου.

4)    Υπάρχει κάποιος ήρωας που σας παίδεψε περισσότερο κατά τη διάρκεια της συγγραφικής διαδικασίας του βιβλίου σας και ποιος είναι ο δικός σας αγαπημένος χαρακτήρας του βιβλίου;

     Το "Ξεχωριστό παιδί" είναι ένα βιβλίο που δεν υπάρχει εύκολος χαρακτήρας. Ο Νικόλας, ένα παιδί ΑμέΑ, χρειαζόταν να γραφτεί με ειλικρίνεια αλλά και ευαισθησία. Ο Ηλίας ως πατέρας του, με αρκετά κοινά στοιχεία μαζί μου, έπρεπε να δοθεί με αποστασιοποίηση από εμένα, αλλά ταυτόχρονα με ρεαλισμό στα τόσα συναισθήματα. Η Άρτε ως γυναίκα που επιβιώνει από κακοποίηση, να είναι ένας αληθινός χαρακτήρας που να σταθούμε πλάι της και όχι να λυπηθούμε ή ακόμα και να επικρίνουμε τις επιλογές της. Όπως με τη Ζένια στο "Κουτί", έτσι και με την Άρτε, να βρούμε τους εαυτούς μας να περπατάμε δίπλα της. Όλα αυτά ήταν εξαιρετικά δύσκολα. Πιστεύω πως σε γενικές γραμμές πέτυχα να γράψω αυτό που είχα στο μυαλό μου. Να διηγηθώ σωστά μια συγκλονιστική ιστορία, χωρίς κανένα παραπέτασμα καπνού.

Δικός μου αγαπημένος χαρακτήρας του βιβλίου; Να μια πολύ ωραία και πρωτότυπη ερώτηση που δεν έχω συναντήσει ξανά. Ευχαριστώ. Η απάντηση φαίνεται ίσως εύκολη, ο Νικόλας, το "Ξεχωριστό παιδί" -αλλά καθώς το σκέφτομαι, θα πω με ειλικρίνεια πως είναι η Ζέτα, η ηρωική μητέρα του Νικόλα.

5)   Οι ήρωες του βιβλίου μάχονται να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους. Μπορεί η πατρική αγάπη να γίνει τελικά η πανάκεια που θα τους βοηθήσει;

     “Το ξεχωριστό παιδί” δεν είναι μονάχα ένα βιβλίο - ύμνος στην πατρική αγάπη, αλλά μας μιλάει έντονα και για την αγάπη της μητέρας, όπως και του ανθρώπου προς άνθρωπο. Μέσα σε μια κοινωνια που έχει πολύ δρόμο να κάνει ακόμη ώστε να μπορούμε να μιλάμε για "ενσυναίσθηση", η αγάπη δεν είμαι βέβαιος ότι αποτελεί από μόνη της πανάκεια -χρειάζεται εκπαίδευση και δράση μαζί με την αγάπη- αλλά πάλι, γιατί να μην υπογραμμίσουμε πως είναι η κινητήριος δύναμη για να πάμε προς τα μπροστά; Είναι κάτι θεμελιώδης, σε μια ζωή όπου ο μεγαλύτερος περιορισμός μας, είναι ο χρόνος.

6)   Οι ήρωές σας καλούνται να αντιμετωπίσουν τη διαφορετικότητα και μέσω αυτής να ανακαλύψουν τον εαυτό τους και τον κοινωνικό του περίγυρο. Πιστεύετε ότι στις μέρες μας η ελληνική κοινωνία έχει ωριμάσει αρκετά, ώστε να αντιμετωπίζει τη διαφορετικότερα σε κάθε επίπεδο με σεβασμό ή θα χρειαστεί πολύς χρόνος ακόμα για να φτάσει σε αυτό το σημείο;

     Με όσα έχω βιώσει προσωπικά αλλά και γνωρίζω από οικογένειες και φίλους, όχι μόνο η ελληνική κοινωνία δεν έχει ωριμάσει αρκετά, αλλά είναι δέσμια σε στερεότυπα δεκαετιών και καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες κακών συμπεριφορών, πολλές φορές μάλιστα επικίνδυνων, απέναντι σε ανθρώπους που κάποιοι θεωρούν "διαφορετικούς" με έναν τρόπο που τους δαιμονοποιεί, τους περιθωριοποιεί, τους χλευάζει. Χρειάζεται καθημερινή εκπαίδευση και δράση από όλους μας, για να αλλάξει η κοινωνία μας προς το καλύτερο. Έστω και με ένα μικρό βήμα, μετά το άλλο. Έστω και κόντρα σε δυνατό άνεμο. Τα βήματα μας θα είναι σταθερά.

7)   Τι πραγματικά θα θέλατε εσείς να κρατήσουν οι αναγνώστες από το αναγνωστικό τους ταξίδι;

 

     Αφενός να απολαύσουν μια συγκλονιστική ιστορία. Να ψυχαγωγηθούν με ένα καλό βιβλίο όπως πιστεύω πως είναι "Το ξεχωριστό παιδί". Αφετέρου να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα κοινωνικά, σε ζητήματα κακοποίησης αλλά και απέναντι στον αυτισμό, μια αόρατη αναπηρία που αρκετοί αναγνώστες δε γνωρίζουν ή απλά έχουν ακουστά κάποιες γενικές πληροφορίες. Έχουμε την τύχη και τη χαρά, μέσα στο βιβλίο εκτός από μια υπέροχη εισαγωγή της συγγραφέας Χριστίνα Ψύλλα, να συναντάμε ένα συγκινητικό και άρτιο από κάθε άποψη κείμενο της ψυχολόγου Φάννυς Ροϊδου, για τον αυτισμό. Δεν είναι τυχαίο πως οι εκδόσεις Bell, επέλεξαν το κείμενο της κυρίας Ροϊδου να προηγείται της ιστορίας του βιβλίου. Αξίζει να διαβαστεί από πολλούς ανθρώπους.

8)   Πώς ξεκινά να σχηματίζεται στο μυαλό σας η ιδέα ενός νέου έργου; Τι σκέπτεστε πρώτα: τους ήρωες, την τοποθεσία που διαδραματίζεται η ιστορία ή την πλοκή; Πώς ενεργοποιεί η έμπνευση τη φαντασία;

     "Πως γεννιέται η ιδέα ενός νέου έργου", στην ουσία "τι είναι η έμπνευση, ή τι είναι το ίδιο το βιβλίο;.." Ίσως δεν υπάρχει πιο δύσκολη ερώτηση για έναν συγγραφέα! Επιτρέψτε μου να παραθέσω κάτι που είχε μοιραστεί ο ομότεχνος, Ρίτσαρντ Φλάναγκαν: “Τα μυθιστορήματα δεν είναι καθρέπτες της ζωής, τα μυθιστορήματα δεν μας εξηγούν τη ζωή, ούτε συνιστούν οδηγίες για τη ζωή. Τα μυθιστορήματα είτε είναι η ίδια η ζωή, είτε δεν είναι τίποτα”. Προσωπικά λοιπόν, πιστεύω ότι μπορεί να υπάρχει απλά ένα συναρπαστικό βιβλίο, χωρίς να υπάρχει πάντα κάποιο βαθύτερο αίτιο -παρά η ίδια η ζωή. Και μέσα από το βιβλίο αυτό ο καθένας μας θα αφουγκραστεί το νόημα που απευθύνεται σε εκείνη και σε εκείνον. Αφορμή για να ξεκινήσω να γράφω "Το ξεχωριστό παιδί" στάθηκε ο αυτισμός του γιού μου αλλά και όσα περνάνε τόσες οικογένειες, όπως μοιραστήκαμε νωρίτερα. Τα υπόλοιπα (ήρωες, τοποθεσία, πλοκή) κύλησαν να ορμητικό ποτάμι, αβίαστα, γέμισαν τα πάντα μέσα μου.

9)   Υπάρχει κάτι που διαβάσατε ή ακούσατε και χαράχτηκε μέσα σας ώστε να σας επηρέασε ως συγγραφέα; Κάτι που σας έκανε να σκεφτείτε διαφορετικά τη μυθοπλασία;

     Aν υπήρξε, δεν το θυμάμαι τώρα. Μονάχα την ανόθευτη αγάπη που νιώθω για τα βιβλία και την λογοτεχνία, σκέφτομαι ως επιρροή για να συνεχίζω κάθε μέρα την προσπάθεια σε ένα δύσκολο χώρο, σε μια ακόμα πιο δύσκολη καθημερινότητα. Αλλά είναι μια αγάπη που καίει σαν φωτιά, γεμάτη ειλικρίνεια.

10)                 Να περιμένουμε αντίστοιχα έναν κοινωνικό προβληματισμό και στο επόμενό σας έργο;

          Ακολουθεί μια περίοδος περισυλλογής και ξεκούρασης, κάτι που έχω πραγματικά ανάγκη. Είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια που δεν έχω ξεκινήσει κάποιο βιβλίο, που δεν έχω "μια ιδέα στα σκαριά", ούτε κάποιο "προσχέδιο στο συρτάρι"... Επιθυμώ να απολαύσω μαζί με τους αναγνώστες τα βήματα που θα κάνει "Το ξεχωριστό παιδί", το μοναδικό του αυτό ταξίδι -και εάν και όταν έρθει η έμπνευση για νέο έργο, είμαι σίγουρος πως θα υπάρχουν κοινωνικοί προβληματισμοί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό.