Cloud Atlas -Άτλας νεφών, David Mitchell METAIXMIO

Από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, κυκλοφόρησε το πολυπόθητο για πολλούς αναγνώστες, βιβλίο του David Mitchell με τίτλο Cloud Atlas -Άτλας νεφών, σε νέα μετάφραση Μαρίας Ξυλούρη.

     Ο David Mitchell (Ντέιβιντ Μίτσελ, Μ. Βρετανία, 1969) σπούδασε Αγγλική και Αμερικανική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Kent, από όπου πήρε και το μεταπτυχιακό του στη Συγκριτική Λογοτεχνία. Έζησε πολλά χρόνια στην Ιαπωνία, όπου δίδασκε αγγλικά (και έγραψε το πρώτο του βιβλίο), πριν επιστρέψει στην πατρίδα του. Ως συγγραφέας πρωτοεμφανίστηκε το 1999 με το μυθιστόρημα Ghostwritten (Το δέντρο της τύχης). Η μεγάλη του επιτυχία όμως είναι το τρίτο του μυθιστόρημα, το Cloud Atlas (O άτλας του ουρανού) του 2004, που ήδη με την κυκλοφορία του χαιρετίστηκε ως αριστούργημα και θεωρείται ένα από τα σύγχρονα κλασικά του 21ου αιώνα. Ζει στην Ιρλανδία με τη σύζυγό του, Κέικο, και τα δύο τους παιδιά.

    Το πολυαναμενόμενο, σπουδαίο και εμβληματικό αυτό έργο του David Mitchell κυκλοφορεί και πάλι στη χώρα μας! Για χρόνια οι αναγνώστες στην Ελλάδα προσπαθούσαν να βρουν αυτό το πραγματικά περιζήτητο έργο του συγγραφέα, ένα έργο που έχει μεταφραστεί σε πολλές χώρες του κόσμου και δεν το κατάφερναν και φέτος, 20 χρόνια μετά από την έκδοση του, οι εκδόσεις Μεταίχμιο το κυκλοφόρησαν ξανά στη χώρα μας για όλους εμάς.

     […Η νήσος Τσάταμ περικλείει μια αχανή αλίβρεκτο λιμνοθάλασσα, την Τε Γουάνα, που είναι σχεδόν μια ενδοχώρια θάλασσα, πλην όμως γονιμοποιείται από τον ωκεανό που εισχωρεί με τη φουσκονεριά από τα «χείλη» της στο Τε Αγουαταπίκι. Πριν από δεκατέσσερα χρόνια, οι άντρες Μοριορί έκαναν συμβούλιο σ’ εκείνο τον ιερό τόπο. Τρεις μέρες κράτησε, & στόχος του ήταν η επίλυση του εξής ζητήματος: Εάν κάποιος έχυνε αίμα Μαορί, θα κατέστρεφε το μάνα του; Οι νεότεροι υποστήριζαν ότι στο δόγμα της Ειρήνης δεν συμπεριλαμβάνονταν αλλοδαποί κανίβαλοι παντελώς άγνωστοι στους προγόνους τους. Οι Μοριορί είτε θα σκότωναν είτε θα σκοτώνονταν. Οι γηραιότεροι προέτρεπαν προς εκτόνωση, διότι, εφόσον οι Μοριορί διατηρούσαν το μάνα τους με τη γη τους, οι θεοί & οι πρόγονοί τους θα λύτρωναν τη φυλή από το κακό. «Αγκάλιασε τον εχθρό σου» προέτρεψαν οι γηραιότεροι, «για να μη σε χτυπήσει». («Αγκάλιασε τον εχθρό σου» σχολίασε ο Χένρι «για να νιώσεις το μαχαίρι του στους νεφρούς σου».) Επικράτησαν οι γηραιότεροι, ελάχιστη όμως σημασία είχε…]

    Πρόκειται για ένα «κλασικό», αν και σύγχρονο έργο που ο Mitchell έγραψε το 2004, μια συναρπαστική περιπέτεια που συναρπάζει για την πρωτοπόρα δομή του και την υφολογική του διαδρομή, καθώς μοιάζει να είναι συγκερασμός έξι βιβλίων ουσιαστικά και όχι ένα μόνο βιβλίο. Μια ημερολογιακή καταγραφή. Σε μερικά σημεία ο αναγνώστης καλείται να συνεχίσει την ανάγνωση ενώ η τελευταία φράση του προηγούμενου κεφαλαίου είναι ανολοκλήρωτη. Σίγουρα ένα ιδιότυπα γραμμένο βιβλίο που παρά την «ανορθοδοξία» του έχει καταφέρει να συναρπάσει εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο.

     Τέλος, να αναφέρουμε ότι ο  ίδιος ο Mitchell  κλείνοντας το εξαιρετικό επίμετρο του βιβλίου μιλά για τον τίτλο του έργου και αναφέρει χαρακτηριστικά:

     «Πριν παντρευτούμε, η γυναίκα μου κι εγώ βρισκόμασταν στο Tower Records στη Χιροσίμα. Προ Spotify, τα δισκάδικα ήταν τόποι μαγείας και ανακάλυψης. Μια μέρα, έψαχνα στο τμήμα της κλασικής. Από το κάτω ράφι τράβηξα ένα σιντί ιαπωνικής μουσικής για πιάνο σε εκτέλεση του Γιούκιε Ναγκάι, της σουηδικής εταιρείας BIS. Το γύρισα από την άλλη, έριξα μια ματιά στον κατάλογο των συνθέσεων και είδα: Cloud Atlas μέρη Ι-ΙΙΙ του Τόσι Ιτσιγιανάγκι. Cloud Atlas. Ο συνδυασμός μού έκανε μπαμ. «Άτλας νεφών;» Δεν έβγαζε νόημα. Οι άτλαντες είναι μόνιμοι. Τα νέφη είναι εφήμερα. Τα νέφη δεν χωράνε στα βιβλία, όπως το μελάνι δεν πιάνει στον ουρανό. Αυτό το δίλεκτο παράδοξο είχε κάτι, ωστόσο. Μια αίσθηση όμοια με εκείνες τις σπάνιες φορές που γνωρίζω έναν άνθρωπο για πρώτη φορά και παρατηρώ μια παράλογη βεβαιότητα ότι θα τον γνωρίζω για πάντα. Δεν γνωρίζεις πώς γνωρίζεις. Απλώς γνωρίζεις».

     Δικαίως η Independent έγραψε: «Το Cloud Atlas αφηγείται μια ιστορία, ένα κυνήγι ανάμεσα σε πολλά λογοτεχνικά είδη, πολλές γλώσσες και πολλούς μάρτυρες, προκειμένου να αναπαραστήσει κόσμους, γνώριμους ή μακρινούς, ιστορικούς ή φανταστικούς. Η αφηγηματική δεινότητά του είναι εκπληκτική».

     Και είναι, επίσης, βέβαιο ότι όσα βιβλία και αν γράψει ακόμα ο David Mitchell, και ό,τι έγραψε στα είκοσι χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του συγκεκριμένου έργου το Cloud Atlas θα είναι πάντα το σημείο αναφοράς του, το κορυφαίο του έργο, το πραγματικό Opus Magnum του.

«Οι ψυχές διασχίζουν τους αιώνες όπως τα σύννεφα διασχίζουν τους ουρανούς…

1850. Ο Adam Ewing, ένας αμερικανός συμβολαιογράφος, επιστρέφει από τα νησιά Τσάταμ στην Καλιφόρνια. Στο ταξίδι, τον προσεγγίζει ένας γιατρός, ο Dr Goose, και αρχίζει να του κάνει θεραπεία για ένα σπάνιο είδος εγκεφαλικού παράσιτου…

Απότομα, η δράση μεταπηδά στο Βέλγιο του 1931, όπου ο Robert Frobisher, ένας αποκληρωμένος αμφισεξουαλικός συνθέτης, κατορθώνει να χωθεί στο σπιτικό ενός καταβεβλημένου μαέστρου, της σαγηνευτικής συζύγου του και της νεαρής κόρης τους.

Από εκεί περνάμε στη Δυτική Ακτή της δεκαετίας του ’70, όπου η δημοσιογράφος Luisa Rey ανακαλύπτει ένα δίκτυο απληστίας και φόνου που απειλεί την ίδια της τη ζωή.

Και προχωράμε σε μια άδοξη Αγγλία του παρόντος? σε μια κορεάτικη υπερδύναμη του κοντινού μέλλοντος όπου ο νεοκαπιταλισμός είναι εκτός ελέγχου? και, τελικά, σε μια μετααποκαλυπτική Χαβάη στις ύστατες μέρες της Ιστορίας.

Η ιστορία όμως του βιβλίου δεν σταματάει ούτε εδώ. Η αφήγηση γυρίζει σαν μπούμερανγκ στους αιώνες και τους τόπους, ακολουθώντας τη διαδρομή αντίστροφα, προς την αρχή. Ο συγγραφέας αποκαλύπτει πώς συνδέονται οι χαρακτήρες του, πώς διαπλέκονται οι μοίρες τους, και πώς διασχίζουν οι ψυχές τους τον χρόνο όπως τα σύννεφα τον ουρανό.

Το Cloud Atlas είναι ένας αλησμόνητος άθλος που, όπως ο απαράμιλλος συγγραφέας του, έχει μετατραπεί από καλτ κλασικό σε παγκόσμιο φαινόμενο».